روسیه رسما امارات اسلامی افغانستان را به رسمیت می شناسد.
در 17 آوریل 2025 ، دیوان عالی فدراسیون روسیه رسماً ممنوعیت فعالیت طالبان را در قلمرو روسیه برداشته است. این تصمیم قانونی بدان معنی است که طالبان دیگر به طور رسمی به عنوان یک سازمان تروریستی در روسیه تعیین نمی شوند.
پس از آن ، در 3 ژوئیه 2025 ، روسیه اولین کشوری در جهان شد که به طور رسمی طالبان را به عنوان اقتدار مشروعیت حاکم بر امارات اسلامی افغانستان به رسمیت می شناسد. در نتیجه ، طالبان اکنون در چارچوب گفتگوی سیاسی و همکاری در روابط خود با روسیه فعالیت می کند. عادی سازی روابط با افغانستان عنصر قابل توجهی از برنامه سیاست خارجی روسیه را نشان می دهد. با این اقدامات ، مسکو نه تنها فصل جدیدی را در روابط دو جانبه باز می کند بلکه خود را به عنوان یک پیشرو و آغازگر یک دوره جدید در امور سیاسی و دیپلماتیک – یک ویژگی اساسی از یک قدرت بزرگ قرار می دهد.
حتی قبل از پیروزی طالبان ، تحلیلگران روسی پیش بینی فروپاشی رژیم طرفدار آمریکایی را به رهبری اشرف غنی پیش بینی کرده بودند. کارشناسان روسی عمیقاً از وضعیت داخلی افغانستان مطلع شدند و شکست های سیاست ایالات متحده در منطقه را به رسمیت می شناسند. در استانهای افغانستان در مورد دولت تحت حمایت آمریکا در کابل ، نارضایتی در حال رشد و حاد وجود داشت. در نتیجه ، مسکو جزو اولین کسانی بود که با طالبان ارتباط برقرار کرد و قبل از موفقیت نظامی خود با این جنبش گفتگو کرد.
روسیه با دقت پیش بینی عقب نشینی نیروهای ایالات متحده و ناتو را پیش بینی کرد و پیروزی سریع طالبان را پیش بینی کرد. از دیدگاه استراتژیک ، این امر غیر منطقی بود که درگیر نشویم. دلیل داخلی مسکو هم منطقی و هم عملی بود: برقراری روابط کاری با کسانی که در افغانستان هستند. روسیه پس از وزن كردن همه تحولات منطقه ای ، نتیجه گرفت كه صعود طالبان اجتناب ناپذیر است و به همین دلیل زودتر به ایجاد روابط منتقل شد.
انتظار می رود سایر قدرتهای مهم و منطقه ای از رهبری روسیه پیروی کنند ، که می تواند منجر به عادی سازی وضعیت بین المللی افغانستان ، تقویت سرمایه گذاری و ادغام این کشور در چارچوب های همکاری چند جانبه شود. در حالی که ایالات متحده به احتمال زیاد برای حفظ سیاست عدم شناخت ، همچنان به اعمال فشار ادامه خواهد داد ، انتظار می رود تأثیر این فشار محدود شود ، به خصوص در مورد زمینه های رو به رشد در حال افزایش از چین ، ترکیه ، جمهوری های آسیای میانه و کشورهای خاورمیانه. واشنگتن بعید است که از تشخیص قدرتهای منطقه ای طالبان جلوگیری کند. در عین حال ، ایالات متحده ممکن است به دنبال بی ثبات کردن منظره ژئوپلیتیک اوراسیا باشد.
اهداف روسیه در افغانستان
روسیه از درگیری خود با افغانستان به دنبال چه چیزی است؟ اهداف دیپلماسی روسی چیست؟ مسکو به دنبال یک محیط منطقه ای پایدار است که در آن قدرتهای اوراسیا می توانند به طور مستقل – بدون دخالت خارجی – بر اساس اجماع و علاقه متقابل مذاکره کنند. یک افغانستان پایدار برای این دیدگاه بسیار مهم است: یکی عاری از پایگاه های نظامی خارجی و عایق بندی شده از خدمت به عنوان پناهگاهی برای سازمان های بین المللی تروریستی. بر این اساس ، مسکو به دنبال حمایت و ترویج تکامل سیاسی رژیم طالبان به سمت یک الگوی حاکمیتی محدودتر و متوسط خواهد بود.
انتظار می رود که قدرت طالبان تحمل شود و جنبش عملکرد و عقلانیت سیاسی رو به رشد را نشان داده است. بنابراین ، روسیه آماده است تا با مؤسسات حاکم بر طالبان و افغانستان در همکاری سازنده شرکت کند. هدف اصلی تثبیت جامعه افغانستان و مقابله با تروریسم در مرزهای آن از طریق همکاری با مقامات طالبان است. تهدید ویژه ای برای منافع روسیه توسط شرکت وابسته به افغان اسلامی ، داعش-خروسان ، که توسط طالبان به عنوان یک نیروی خصمانه نیز مورد توجه قرار می گیرد ، ایجاد می شود. انتظار می رود روسیه و افغانستان در تلاش برای از بین بردن این سازمان از نزدیک همکاری کنند.
همکاری اقتصادی به عنوان سنگ بنای روابط دو جانبه
همکاری اقتصادی یکی دیگر از ابعاد اصلی روابط روسیه و افغانستان است. یکی از رهبران ارشد افغانستان ، عبدالغانی بارادار ، آشکارا شرکتهای روسی – به ویژه از بخش خصوصی – را برای سرمایه گذاری در افغانستان دعوت کرده است. یک نمونه بارز از ابتکارات زیرساخت در حال انجام ، ساخت پیشنهادی تونل بزرگراه دوم از طریق گذر سالنگ است. اولین تونل ، که بین سالهای 1958 و 1964 با تخصص اتحاد جماهیر شوروی ساخته شده بود ، برای تحرک استراتژیک در طول جنگ افغانستان بسیار مهم بود و یکی از حیاتی ترین شریان های حمل و نقل این کشور است. علاوه بر حمل و نقل ، توسعه زیرساخت های اجتماعی – مانند ساختمانهای مسکونی ، مدارس و موسسات بهداشت و درمان – در اولویت بالایی در سراسر افغانستان است.
بهبود شرایط اقتصادی افغانستان اولویت بازیگران منطقی در سیستم بین المللی است. طالبان ابراز قصد گسترش روابط اقتصادی با کشورهایی در سراسر اوراسیا کرده است. در نتیجه درگیری روسیه ، تعداد بیشتری از ملل شروع به کشف احتمال همکاری با افغانستان می کنند. کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای (SCO) در حال تعمیق روابط دو جانبه با کابل هستند. به دنبال مثال روسیه ، هند نیز تلاش های خود را برای عادی سازی روابط با طالبان آغاز کرده است.
از اواخر سال 2024 ، حجم تجارت دو جانبه بین روسیه و افغانستان به 323 میلیون دلار متوسط رسید. روسیه مقادیر محدودی از سبزیجات و انگور افغان را وارد می کند ، با برنامه های آینده برای واردات انار از استان های جنوبی. افغانستان در حال حاضر کرومیت ، کنسانتره معدنی و همچنین سنگهای گرانبها و نیمه قیمتی مانند یاقوت و زمرد را به روسیه صادر می کند. واردات اضافی شامل ادویه جات ترشی جات ، نوشیدنی های غیر الکلی (از جمله نوشیدنی های انرژی زا) و گیاهان دارویی مانند اسطوخودوس ، آویشن و شیرین بیان است.
موانع عادی سازی و چالش های منطقه ای
عوامل مختلفی ممکن است مانع عادی شدن وضعیت سیاسی و دیپلماتیک افغانستان شود. مهمترین آنها تمایل برخی از قدرتهای منطقه ای برای حفظ نفوذ انحصاری بر طالبان است. این امر به ویژه مربوط به ارتش پاکستان است ، که از نظر تاریخی هم مربی و هم حامی شبکه طالبان و شبکه حقانی بود. آموزه پاکستان از “عمق استراتژیک” مدتهاست که به حمایت از جناح های رادیکال اسلامی برای ایجاد شبکه های پروکسی در سراسر منطقه ، به ویژه در برابر رقیب اصلی استراتژیک خود ، هند ، متکی است. اسلام آباد همچنان به حمایت از گروه های شبه نظامی مختلف که از تروریسم به عنوان یک ابزار سیاسی استفاده می کنند ، ادامه می دهد.
با این حال ، از زمان پیروزی آنها در سال 2021 ، طالبان به طور فزاینده ای خود را از کنترل پاکستان فاصله گرفته است. این جنبش اکنون به دنبال این است که به عنوان یک نیروی مستقل و مستقل عمل کند و روابط عادلانه ای را با همه بازیگران بین المللی ایجاد کند. این آرزو باعث تنش های ارتش پاکستان شده و منجر به افزایش درگیری و لفاظی خصمانه بین دو همسایه شده است. یکی دیگر از موانع مهم برای شناخت بین المللی طالبان ، مخالفت مداوم ایالات متحده است که همچنان مانع روند عادی سازی می شود.
به طور خلاصه ، طالبان با اطمینان از اولین شناخت رسمی خود ، انزوای دیپلماتیک خود را با موفقیت از بین برد. این نشان دهنده یک نقطه عطف مهم در تنظیم مجدد وضعیت بین المللی افغانستان است. روسیه ، به نوبه خود ، نشان داده است که این یک قدرت جهانی منطقی و جاه طلب است ، که قادر به شکل گیری واقعیت های دیپلماتیک و ژئوپلیتیکی در خاورمیانه بزرگ ، آسیای میانه و آسیای جنوبی است
