روسیه تبدیل شده است کشور اول برای پذیرش دولت طالبان در افغانستان از زمان این گروه در سال 2021 قدرت را به دست آورد ، و سالها درگیری ساکت تر و نشانگر یک چرخش چشمگیر از خصومت های عمیق بود که روابط آنها را در اولین قدرت این گروه نشان می داد.
از آنجا که طالبان در اوت چهار سال پیش در کابل حمله کردند و از دولت رئیس جمهور وقت اشرف غنی به دست گرفتند ، چندین کشور-از جمله برخی از آنها که از لحاظ تاریخی این گروه را دشمن می دانند-به آنها رسیده اند. با این حال ، تا پنجشنبه ، هیچ کس به طور رسمی طالبان را به رسمیت نمی شناسد.
بنابراین روسیه دقیقاً چه کاری انجام داد ، و آیا حرکت مسکو راه را برای دیگران هموار خواهد کرد تا روابط دیپلماتیک تمام عیار با طالبان را نیز شروع کنند؟
روسیه چه گفت؟
وزارت امور خارجه روسیه بیانیه ای را منتشر کرد که می گوید شناخت مسکو از دولت طالبان راه را برای همکاری های دو جانبه با افغانستان هموار خواهد کرد.
در این بیانیه آمده است: “ما معتقدیم كه عمل به رسمیت شناختن رسمی دولت از امارات اسلامی افغانستان انگیزه ای برای توسعه همکاری های دو جانبه تولیدی بین كشورهای ما در زمینه های مختلف خواهد داشت.”
وزارت امور خارجه اعلام كرد كه به دنبال همکاری در انرژی ، حمل و نقل ، كشاورزی و زیرساخت ها خواهد بود.
طالبان چگونه پاسخ دادند؟
وزارت امور خارجه افغانستان روز پنجشنبه در یک پست ایکس نوشت که سفیر روسیه در کابل دمیتری ژیرنوف با امیر خان متتاجی ، وزیر امور خارجه افغانستان ملاقات کرد و تصمیم کرملین را برای به رسمیت شناختن دولت طالبان در افغانستان منتقل کرد.
سفیر فدراسیون روسیه ، آقای دیمیتری ژیرنوف ، وزیر امور خارجه IEA را موولوی امیر خان متتاجی فراخوانده است.
در طول این جلسه ، سفیر فدراسیون روسیه رسما تصمیم دولت خود را برای به رسمیت شناختن امارات اسلامی افغانستان منتقل کرد ، pic.twitter.com/wcbjkpzywm
– وزارت امور خارجه – افغانستان (mofa_afg) 3 ژوئیه 2025
متتاکی در ویدئویی که در X منتشر شده است گفت: “ما این قدم شجاعانه برداشته شده توسط روسیه را ارزیابی می کنیم ، و به خواست خدا ، این به عنوان نمونه ای برای دیگران نیز خواهد بود.”
تاریخ بین روسیه و افغانستان چیست؟
در سال 1979 ، سربازان اتحاد جماهیر شوروی به افغانستان برای تأسیس دولت کمونیستی حمله کردند. این امر باعث جنگ 10 ساله با مبارزان مجاهدین افغانستان شد که توسط نیروهای آمریکایی حمایت شد. حدود 15000 سرباز اتحاد جماهیر شوروی در این جنگ جان باختند.
در سال 1992 ، پس از پرتاب موشک توسط گروه های شورشی به سفارت روسیه در کابل ، مسکو مأموریت دیپلماتیک خود را به افغانستان بست.
رئیس جمهور پیشین تحت حمایت روسی ، محمد نجیب الله ، که از سال 1992 به دنبال پناهندگی به یک مجتمع سازمان ملل در کابل بود ، در سال 1996 توسط طالبان کشته شد ، هنگامی که این گروه برای اولین بار به قدرت رسید.
در اواخر دهه 1990 ، روسیه از نیروهای ضد طالبان در افغانستان حمایت کرد ، از جمله اتحاد شمالی به رهبری فرمانده سابق مجاهدین احمد شاه مسعود.
سپس ، در 11 سپتامبر 2001 ، مهاجمان انتحاری ، وابسته به گروه مسلح القاعده ، هواپیماهای مسافربری ایالات متحده را توقیف کردند و به دو آسمان خراش در شهر نیویورک سقوط کردند و نزدیک به 3000 نفر را کشتند. این امر به اصطلاح “جنگ با ترور” توسط رئیس جمهور آن زمان جورج دبلیو بوش باعث شد.
در پی این حمله ، ولادیمیر پوتین ، رئیس جمهور روسیه یکی از اولین رهبران خارجی بود که بوش را صدا کرد و ابراز همدردی و حمایت از تعهد خود کرد. پوتین برای حمله به افغانستان به ایالات متحده کمک کرد. روسیه با به اشتراک گذاشتن اطلاعات ، باز کردن فضای هوایی روسیه برای پروازهای ایالات متحده و همکاری با متحدان آسیای میانه روسیه برای ایجاد پایگاه ها و دسترسی به فضای هوایی به پروازهای ایالات متحده با ایالات متحده همکاری کرد.
در سال 2003 ، پس از برکناری طالبان توسط ائتلاف به رهبری ایالات متحده ، روسیه این گروه را به عنوان یک جنبش تروریستی معرفی کرد.
اما در سالهای اخیر ، از آنجا که روسیه به طور فزاینده ای نگران ظهور گروه داعش-خروسان (Isis-K) شده است-یک شاخه منطقه ای از گروه مسلح داعش/داعش-به طالبان گرم شده است. طالبان Isis-K را به عنوان یک رقیب و دشمن دید.
از زمان بازگشت طالبان به قدرت در سال 2021 ، همراه با عقب نشینی نیروهای آمریکایی که از دولت غنی حمایت می کنند ، روابط روسیه با این گروه بازتر شده است. یک هیئت طالبان در سال 2022 و 2024 در مجمع پرچمدار اقتصاد روسیه در سن پترزبورگ شرکت کرد.
با افزایش تهدید داعش-K (این گروه ادعا کرد حمله مارس 2024 در یک سالن کنسرت در مسکو که در آن افراد مسلح 149 نفر را کشته اند) ، روسیه فقط به طالبان نزدیکتر شده است.
در ژوئیه سال 2024 ، رئیس جمهور روسیه پوتین طالبان را “متحدین در مبارزه با تروریسم” خواند. متتاکی در اکتبر سال 2024 با وزیر امور خارجه روسیه با سرگئی لاوروف در مسکو ملاقات کرد.
در آوریل 2025 ، روسیه این را برداشته است نام “تروریست” از طالبان. لاوروف در آن زمان گفت که “مقامات جدید در کابل یک واقعیت هستند” ، افزود: مسکو باید “سیاست عملی و نه ایدئولوژیک” را به سمت طالبان اتخاذ کند.
بقیه جهان چگونه با طالبان درگیر شده اند؟
جامعه بین المللی رسماً طالبان را به رسمیت نمی شناسد. سازمان ملل متحد از دولت به عنوان “مقامات واقعی طالبان” یاد می کند.
علی رغم اینکه رسماً طالبان را به عنوان دولت افغانستان به رسمیت نمی شناسد ، چندین کشور اخیراً دیپلماتیک با گروه درگیر شده اند.
چین: حتی قبل از اینکه ایالات متحده از افغانستان خارج شود ، پکن در حال ایجاد روابط خود با طالبان بود و در سال 2019 برای مذاکرات صلح میزبان رهبران خود بود.
اما روابط از زمان بازگشت این گروه به قدرت ، از جمله سرمایه گذاری های عمده ، روابط بیشتری پیدا کرده است. در سال 2023 ، یک شرکت تابعه از شرکت ملی نفتی چین (CNPC) یک قرارداد 25 ساله با طالبان برای استخراج نفت از حوضه رودخانه Amu Darya ، که شامل کشورهای آسیای میانه و افغانستان است ، امضا کرد. این اولین سرمایه گذاری بزرگ خارجی از زمان تصاحب طالبان بود.
در سال 2024 ، پکن شناخته شده سخنگوی پیشین طالبان ، بلال کریم به عنوان فرستاده رسمی چین در طی یک مراسم رسمی ، اگرچه روشن کرد که این خود دولت طالبان را به رسمیت نمی شناسد.
و در ماه مه امسال ، چین میزبان وزرای خارجی پاکستان و طالبان برای یک نتیجه گیری سه جانبه بود.
پاکستان: هنگامی که حامی بین المللی طالبان ، روابط پاکستان با این گروه داشته باشد به طور قابل توجهی فرسوده از سال 2021.
اسلام آباد اکنون دولت طالبان را متهم می کند که به گروه های مسلح که در خاک افغانستان پناه می برند ، به ویژه Tehreek-E-Taliban پاکستان (TTP)، برای هدف قرار دادن پاکستان. TTP ، که همچنین به عنوان طالبان پاکستان نیز نامیده می شود ، در مرز افغانستان و پاکستان فعالیت می کند و مسئولیت بسیاری از کشنده ترین حملات در پاکستان در سالهای اخیر را بر عهده دارد. افغانستان ادعای پاکستان را رد می کند.
در دسامبر سال 2024 ، ارتش پاکستان راه اندازی کرد اعتصاب هوا در استان پکتیا افغانستان ، که با منطقه قبیله ای پاکستان در وزیرستان جنوبی هم مرز است. در حالی که پاکستان می گوید سایت هایی را هدف قرار داده است که مبارزان TTP به آن پناه می برند ، دولت طالبان گفت که 46 غیرنظامی در افغانستان در اعتصاب های هوایی کشته شده اند.
امسال ، پاکستان نیز تبعید پناهندگان افغان را افزایش داد و بیشتر بر روابط تأکید کرد. در اوایل سال جاری ، پاکستان گفت که می خواهد سه میلیون افغانی از کشور خارج شود.
تنش بر سر مبارزان مسلح از افغانستان در پاکستان ادامه می یابد. روز جمعه ، ارتش پاکستان آن را گفت 30 مبارز را کشته است که سعی کرد از مرز افغانستان عبور کند. ارتش پاکستان گفت: همه مبارزان کشته شده متعلق به TTP یا شرکت های وابسته به آن بودند.
با این وجود ، پاکستان سعی کرده است روابط پیچیده خود را با افغانستان مدیریت کند. در آوریل امسال ، معاون نخست وزیر پاکستان و وزیر امور خارجه اسحاق دار با متتاجی و سایر مقامات افغان در کابل ملاقات کرد. Dar و Muttaqi دوباره در ماه مه صحبت کردند.
هند: دهلی نو سفارت کابل خود را در سال 1996 پس از تصاحب طالبان تعطیل کرده بود. هند از شناخت این گروه ، که آن را به عنوان نماینده سازمان های اطلاعاتی پاکستان می دانست ، امتناع ورزید.
دهلی نو سفارت خود را در کابل مجدداً پس از برداشتن طالبان در سال 2001 دوباره آغاز کرد.
با این حال ، از زمان بازگشت طالبان به کابل ، و در میان تنش های زیاد بین پاکستان و گروه ، رویکرد هند تغییر کرده است. این سفارت خود را دوباره آغاز کرد ، به طور موقت در سال 2021 تعطیل شد و دیپلمات ها را برای دیدار با مقامات طالبان فرستاد. سپس ، در ژانویه سال 2025 ، وزیر امور خارجه هند ویکرام میسری برای دیدار با متتاکی به دبی پرواز کرد.
و در ماه مه ، وزیر امور خارجه هند ، جیشانکار ، از طریق تلفن با موتتاکی صحبت کرد ، اولین گفتگوی اذعان عمومی آنها.
ایران: همانند روسیه و هند ، ایران در اواخر دهه 1990 طالبان را با آنتاگونیسم در حین حکومت این گروه مشاهده کرد. در سال 1998 ، مبارزان طالبان دیپلمات های ایرانی کشته شد در مزار-شیرف ، روابط بیشتر آسیب رسان.
اما Isis-K را یک تهدید بسیار بزرگتر می داند. از زمان بازگشت طالبان به کابل ، و در پشت درهای بسته ، حتی زودتر ، تهران با این گروه درگیر بوده است.
در تاریخ 17 مه ، متتاکی برای شرکت در مجمع گفتگوی تهران از ایران بازدید کرد. وی همچنین با وزیر امور خارجه عباس آراگچی و رئیس جمهور مسعود پشکیان دیدار کرد.
آیا بعد از روسیه ، آیا دیگران طالبان را می شناسند؟
در حالی که هر کشور به احتمال زیاد تصمیم خواهد گرفت که چه موقع و چه زمانی دولت طالبان را به رسمیت بشناسد ، بسیاری از آنها در حال حاضر با این گروه با ظرفیتی کار می کنند که تقریباً به رسمیت شناخته شده است.
کبیر طنجا ، معاون مدیر بنیاد تحقیقات ناظر مستقر در دهلی نو ، به الجزیره گفت: “کشورهای همسایه افغانستان لزوماً گزینه زیادی برای تعامل با طالبان برای اهداف استراتژیک و امنیتی ندارند.”
“بیشتر آنها این کار را به انتخاب نمی کردند ، اما واقعیت های اجباری را اجرا می کردند که طالبان برای حداقل مدتی در افغانستان خواهند بود.”
Taneja گفت که سایر کشورهایی که می توانند پس از شناخت روسیه از طالبان ، از برخی کشورها در آسیای میانه و همچنین چین پیروی کنند.
Taneja گفت: “شناخت روسیه از طالبان یک نمایشنامه ژئوپلیتیکی است.”
“این موقعیت مسکو در کابل را محکم می کند ، اما مهمتر از همه ، خود به طالبان پیروزی بزرگی می بخشد. برای طالبان ، شناخت بین المللی هدف اصلی دستیابی آنها به صورت منطقه ای و فراتر از آن بوده است.”
