دوازده روز جنگ بین اسرائیل و ایران دنباله ای از ویرانی ها را در هر دو کشور به جا گذاشت. با این حال ، واضح ترین راه حل این است: قمار جسورانه نخست وزیر بنیامین نتانیاهو شکست خورد. علی رغم راه اندازی یکی از جسورانه ترین مبارزات نظامی در تاریخ اسرائیل ، این جنگ کوتاه ، مجازات بود و در نهایت از اهداف اعلام شده آن بسیار کوتاه شد.
این کار با یک حمله دقیق برنامه ریزی شده اسرائیل آغاز شد. سالها کار اطلاعاتی با موجی از عملیات پنهانی به اوج خود رسید – خطاهای مونتاژ شده در داخل ایران ، سلولهای خواب که بمب ها را منفجر می کنند و ترورهای هدفمند چهره های برتر نظامی و دانشمندان را هدف قرار می دهند. این حملات هوایی معمولی در پایگاه های نظامی و تأسیسات هسته ای مانند Natanz و Fordow انجام شد. اما اهداف اسرائیل فراتر از زیرساخت های استراتژیک گسترش یافته است. محلات مسکونی ، زندان ها ، دفاتر رسانه ای و ایستگاه های پلیس نیز مورد اصابت قرار گرفتند و به یک استراتژی گسترده تر با هدف کاشت هرج و مرج و نادیده گرفتن ناآرامی های داخلی اشاره کردند.
دوازده روز جنگ بین اسرائیل و ایران دنباله ای از ویرانی ها را در هر دو کشور به جا گذاشت. با این حال ، واضح ترین راه حل این است: قمار جسورانه نخست وزیر بنیامین نتانیاهو شکست خورد. علی رغم راه اندازی یکی از جسورانه ترین مبارزات نظامی در تاریخ اسرائیل ، این جنگ کوتاه ، مجازات بود و در نهایت از اهداف اعلام شده آن بسیار کوتاه شد.
این کار با یک حمله دقیق برنامه ریزی شده اسرائیل آغاز شد. سالها کار اطلاعاتی با موجی از عملیات پنهانی به اوج خود رسید – خطاهای مونتاژ شده در داخل ایران ، سلولهای خواب که بمب ها را منفجر می کنند و ترورهای هدفمند چهره های برتر نظامی و دانشمندان را هدف قرار می دهند. این حملات هوایی معمولی در پایگاه های نظامی و تأسیسات هسته ای مانند Natanz و Fordow انجام شد. اما اهداف اسرائیل فراتر از زیرساخت های استراتژیک گسترش یافته است. محلات مسکونی ، زندان ها ، دفاتر رسانه ای و ایستگاه های پلیس نیز مورد اصابت قرار گرفتند و به یک استراتژی گسترده تر با هدف کاشت هرج و مرج و نادیده گرفتن ناآرامی های داخلی اشاره کردند.
عوارض انسانی حیرت انگیز بود. در ایران حداقل 610 نفر بودند کشته شده، از جمله 49 زن ، 13 کودک و پنج کارگر مراقبت های بهداشتی. 4،746 نفر دیگر زخمی شدند که از جمله آنها 20 کارگر مراقبت های بهداشتی بودند. زیرساخت های پزشکی نیز آسیب های قابل توجهی متحمل شد و بیمارستان ها ، آمبولانس ها و امکانات اضطراری در آن قرار گرفتند. در اسرائیل ، موشک و هواپیماهای بدون سرنشین ایرانی کشته شده حداقل 28 نفر و بیش از 3200 نفر زخمی شدند. بیش از 9000 اسرائیلی آواره شده و ده ها خانه و ساختمان های عمومی آسیب دیده یا نابود شده اند.
با حل و فصل گرد و غبار ، میزان واقعی آسیب در داخل ایران نامشخص است. این عدم وضوح نشانگر یک معضل اصلی برای اسرائیل و متحدین ایالات متحده است: قدرت نظامی به تنهایی نمی تواند موفقیت استراتژیک را تضمین کند.
علیرغم نذر نتانیاهو برای از بین بردن برنامه های موشکی و هسته ای ایران و امید کاملاً محجبه وی که تغییر رژیم به دنبال خواهد بود ، ایران به سرعت پاسخ داد. موشک ها در شهرهای اسرائیل و وابسته به استراتژیک اهداف پس از پیوستن ایالات متحده با بمباران مکانهای هسته ای ایران ، تهران با حمله به پایگاه هوایی ال اودید ، یک نصب نظامی ایالات متحده در قطر ، بیشتر تشدید شد و واشنگتن را عمیق تر به بحران کشاند. گرچه تلگراف شده و در تأثیرگذاری محدود بود ، اعتصاب به الودید پیام عمدی ارسال کرد: ایران می تواند سهام را فراتر از مرزهای خود قرار دهد.
تنها در طی 12 روز از اعتصاب اولیه اسرائیل ، آتش بس تحت شرایط مات به دست آمد و منطقه را در حالت مکث ناخوشایند قرار داد.
شکی نیست که اسرائیل به موفقیتهای قابل توجه تاکتیکی دست یافت و به فرماندهی نظامی ایران و زیرساخت های علمی آسیب جدی وارد کرد. اما اهداف استراتژیک وزن بیشتری به همراه دارد. بر اساس شواهد موجود ، اهداف اصلی نتانیاهو – با استفاده از بازدارندگی ایران و به طور معناداری عناصر برنامه هسته ای خود را که بیشترین خطر تکثیر را نشان می دهد ، عقب نشینی می کند.
یکی از مهمترین خرابی ها در پرونده هسته ای نهفته است. هیچ تأییدی مبنی بر اینکه ظرفیت شکستن هسته ای ایران به طور معناداری تخریب شده است ، وجود ندارد. در حالی که مقامات دولت ترامپ اصرار داشتند که اعتصابات برنامه ایران را تا سالها ، اوایل ایالات متحده و بازگرداند اروپایی ارزیابی های اطلاعاتی در غیر این صورت نشان می دهد. تصاویر ماهواره ای که قبل از اعتصابات گرفته شده است نشان کامیون هایی که به طور بالقوه تجهیزات حساس را از سایت های کلیدی حذف می کنند ، و ایران قبلاً از ساخت یک مرکز غنی سازی جدید ، مخفی و سخت شده که ممکن است دست نخورده باشد ، اعلام کرده بودند. از نظر انتقادی ، ذخایر ایران از 60 درصد اورانیوم غنی شده و سانتریفیوژهای پیشرفته آن – مواد اصلی برای تولید سلاح هسته ای – به نظر می رسد که دست نخورده باقی بماند. همانطور که بسیاری از تحلیلگران قبل از جنگ هشدار دادند ، تأیید آسیب جدی به زیرساخت های هسته ای ایران بدون بازرسی های زمینی یا حمله کامل در مقیاس غیرممکن است. در صورت عدم وجود هر دو ، برنامه هسته ای ایران وارد مرحله بسیار مبهم تر و غیرقابل پیش بینی می شود.
این کدورت در حال شکل گیری است. تنها دو روز پس از اعلام دونالد ترامپ ، رئیس جمهور آمریكا ، آتش بس را اعلام كرد ، پارلمان ایران تصویب قانون را برای تعلیق همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی تصویب كرد. یک قانونگذار پیشنهاد داد فاش کننده توضیح: “چرا تسهیلات هسته ای ما مورد حمله قرار گرفت و شما ساکت ماندید؟ چرا چراغ سبز را برای این اقدامات به شما دادید؟ امروز ، آنها می خواهند دوباره بیایند و بازرسی ها را انجام دهند تا مشخص کنند کدام سایت ها آسیب دیده اند و کدام یک نیست ، بنابراین آنها می توانند دوباره به آنها حمله کنند.” در پاسخ ، به نظر می رسد که تهران استراتژی “ابهام هسته ای” را در بر می گیرد ، شبیه به وضعیت وضعیت اسرائیل که مدت هاست آن را حفظ کرده است – با استفاده از روشن کردن دامنه توانایی های هسته ای خود و انکار دسترسی به بازرسان.
این نشانگر یک فصل جدید خطرناک است. ایالات متحده و اسرائیل با حمله به مکانهای هسته ای در حالی که همچنان به تقاضای بازرسی و تحریم ها ادامه می دهند ، منطق دیپلماسی عدم تکثیر را تضعیف کرده اند. از قضا ، اقدامات آنها ممکن است بیشتر برای عادی سازی ایده سلاح هسته ای ایران انجام داده باشد تا هر قدم که توسط خود تهران انجام شود.
در حالی که نتیجه هسته ای نامشخص است ، قابلیت های موشکی ایران با وضوح غیرقابل توصیف نشان داده شد. موشک های بالستیک آن با موفقیت در دفاع از هوایی اسرائیل و ایالات متحده ، هدف قرار دادن پایگاه های نظامی ، ترکیبات اطلاعاتی ، پالایشگاه های نفتی و مراکز تحقیقاتی قرار گرفت. اگرچه سانسور اسرائیلی محدود گزارش عمومی ، بیش از 41000 ادعای جبران خسارت پرونده برای آسیب های مربوط به جنگ.
هزینه های مادی و اقتصادی نیز قابل توجه بود. فرودگاه بن گوریون خاموش شد ، فعالیت اقتصادی به طرز چشمگیری کند شد و پرواز سرمایه افزایش یافت. سیستم های دفاعی موشکی مانند Arrow و Thaad به شدت از بین رفتند. تخمین نشان می دهد که اسرائیل حداقل 500 میلیون دلار از رهگیرهای THAAD ایالات متحده استفاده کرده است. مشاور پیشین ترامپ استیو بانون با صراحت ادعا شده این آتش بس برای “نجات اسرائیل” لازم بود ، که به گفته وی جذب “بازدیدهای وحشیانه” و کمبود دفاع بود. خود ترامپ پذیرفته شده این که اسرائیل به “بسیار سخت” برخورد کرده بود و در همان مطبوعاتی اعلام کرد که به چین اجازه خرید روغن ایران را برای کمک به ایران “بازگشت به شکل” داده می شود.
حملات موشکی ایران نیز به عمد کالیبره شده ظاهر شد. پس از اعتصاب هواپیمای بدون سرنشین اسرائیلی که یک پالایشگاه نفتی ایران در میدان گازی جنوبی پارس را هدف قرار داد ، ایران با هدف قرار دادن پالایشگاه در حیفا پاسخ داد. پس از حملات هوایی اسرائیل مراکز تحقیقاتی ایران را که مظنون به مشارکت در فعالیت های هسته ای بودند ، هدف قرار داد ، ایران با اعتصاب به موسسه علوم ویزمن در نزدیکی تل آویو – یک تسهیلات طولانی ، تلافی کرد مظنون ایفای نقش در تحقیقات هسته ای اسرائیل. از طریق این حملات متقابل ، ایران قصد داشت ظرفیت خود را برای قصاص اندازه گیری و تقویت وضعیت بازدارندگی خود نشان دهد. نکته قابل توجه ، هر دو طرف از هدف قرار دادن زیرساخت های انرژی پس از مبادله اولیه خودداری کردند.
فراتر از میدان نبرد ، جنگ عواقب اجتماعی و سیاسی قابل توجهی در داخل ایران داشت. به جای اینکه باعث فروپاشی رژیم شود ، منجر به افزایش قابل مشاهده در احساسات ناسیونالیستی شد. برای جامعه ای که مدت طولانی با سرکوب و رنج اقتصادی قطبی شده است ، جنگ به یک لحظه وحدت بخش تبدیل شد – نه پیرامون خود جمهوری اسلامی بلکه پیرامون ایده دفاع از ملت از تجاوز خارجی.
زمان بندی این حس همبستگی ملی را پیچیده می کند. این جنگ درست هنگامی که ایران درگیر مذاکرات هسته ای با دولت ترامپ شد ، انجام شد. بسیاری از ایرانیان امیدوار بودند که انتخابات اخیر رئیس جمهور اصلاح طلب مسعود پشکیان ، که در زمینه دیپلماسی و بهبود اقتصادی فعالیت می کرد ، منجر به پیشرفت معنی دار شود. در عوض ، آنها دیدند که کشورشان در حالی که به دنبال سازش هستند بمباران می کنند.
در پاسخ ، یک مقطعی گسترده از جامعه ایران-از هنرمند وت ورزشکاران به هر دو مذهبی وت سکولار ایرانیان ، از جمله بسیاری از ژنرال Z– برای حمایت از یکدیگر. غیرنظامیان خانه های خود را به آوارگان باز کردند. در فوت‌شدگان از کودکان ، پزشکان و مردم عادی از اعتصابات غیرقانونی اسرائیل این تصور را تقویت کردند که این جنگ مربوط به رهایی ایرانیان نیست بلکه در مورد جدا کردن کشور است.
اعتقاد دیرینه بسیاری در واشنگتن مبنی بر اینکه دولت ایران فقط به یک فشار خارجی نهایی برای سقوط نیاز دارد ، کاملاً بی اعتبار است. نتانیاهو این جنگ را برای از بین بردن چالش استراتژیک مطرح شده توسط ایران آغاز کرد. در عوض ، وی آسیب پذیری های اسرائیل را در معرض دید خود قرار داد ، ناسیونالیسم ایرانی را تشدید کرد و نتوانست توانایی های اصلی نظامی و هسته ای ایران را نابود کند.
به طور متناقض ، این جنگ ممکن است باعث تقویت موقعیت ایران هم از نظر منطقه ای و هم دیپلماتیک شود. در حالی که ترامپ و فرستاده وی استیو ویتکوف همچنان اصرار دارند که ایران باید تمام غنی سازی اورانیوم را رها کند ، تهران همچنان محکم مانده است که غنی سازی غیرقابل توصیف است. وزیر امور خارجه عباس آراگچی علناً تأکید کرده است که ایران هرگز از این حق دست نخواهد گرفت. در عین حال ، ترامپ تمایل به سهولت در تحریم ها و حتی اجازه خرید چینی نفت ایران را پیشنهاد کرده است ، و این را به عنوان بخشی از “”پیشرفت بزرگ“به سمت آرامش منطقه ای.
این سیگنال های مختلط یک واقعیت عمیق تر را منعکس می کنند: واشنگتن و تهران به طور فزاینده ای به جای حل اختلاف اساسی هسته ای بر تثبیت اوضاع متمرکز شده اند. به گزارش سی ان ان ، دولت ترامپ درگیر شده است صحبت های پشت صحنه– برخی از آنها حتی در اوج جنگ برگزار می شود – که تا 30 میلیارد دلار سرمایه گذاری برای یک برنامه هسته ای غیرنظامی در ایران ، مشروط به غنی سازی ایران پیشنهاد می کند. این پیشنهادات همچنین شامل تسکین تحریم ها و دسترسی به صندوق های یخ زده ایران است. در حالی که مقامات آمریکایی معتقدند که غنی سازی صفر یک خط قرمز است ، فشار برای معامله جدید حاکی از تغییر اولویت ها است.
در عمل ، اکنون هر دو طرف ممکن است مایل به پذیرش ابهام استراتژیک باشند. به جای خواستار برچیدن زیرساخت های هسته ای ایران که ترامپ ادعا می کند در حال حاضر نابود شده است ، ایالات متحده به نظر می رسد از طریق دیپلماسی و مشوق های اقتصادی برای تخریب باز است. از طرف خود ، به نظر می رسد ایران در حالی که از تشدید بیشتر جلوگیری می کند ، توانایی های موجود خود را به صورت مبهم حفظ می کند. این عمل گرایی متقابل ممکن است باعث افزایش تشدید شود ، اما مسئله هسته ای هسته ای را حل نشده و در دراز مدت به طور بالقوه خطرناک تر می کند.
