در عصر طلایی معماری ایران، زمانی که معماران بزرگ در سراسر سرزمینمان، شاهکارهایی خارقالعاده خلق کردند، تئوریهای معماری در عصر معماران به عنوان چراغ راهی برای خلق آثار بینظیر شناخته میشد. این دوره، عصر شکوفایی هنر و مهندسی بود، جایی که معماری نه تنها به عنوان علم، بلکه به عنوان هنری مقدس تلقی میشد. در این دوران، بزرگانی چون قوامالدین شیرازی و شیخ بهائی با الهام از طبیعت و فلسفه اسلامی، الگوهایی را خلق کردند که تا به امروز الهامبخش معماران سراسر جهان است.
در یکی از روزهای گرم تابستان قرن دهم هجری، در شهر اصفهان، جمعی از معماران برجسته در کنار رودخانه زایندهرود گرد هم آمدند تا درباره اصول جدید معماری بحث کنند. صدای آب زایندهرود که آرام از کنارشان میگذشت، حالتی روحانی به فضای بحث میبخشید. شیخ بهائی با نگاهی عمیق به طبیعت اطراف، فرمود: "معماری باید مانند رودخانه باشد؛ روان، قدرتمند و در عین حال هماهنگ با طبیعت." این جمله نه تنها الهامبخش معماران آن جلسه بود، بلکه تا امروز به عنوان یکی از پایههای تئوری معماری در عصر معماران شناخته میشود.
در آن دوران، معماری تنها به ساخت بناهای عظیم محدود نمیشد. معماران با دقت و ظرافت، از الگوهای هندسی و نسبتهای طلایی استفاده میکردند تا آثارشان نه تنها زیبا، بلکه پایدار و معنوی باشند. مساجد، مدارس و بازارهایی که در این دوره ساخته شدند، نه تنها نیازهای مادی مردم را برطرف میکردند، بلکه روح آنها را نیز تغذیه میکردند.
یکی از برجستهترین نمونههای این دوران، مسجد شیخ لطفالله در اصفهان است. این مسجد، با گنبدی که گویی از آسمان فرود آمده، و کاشیکاریهایی که مانند شعلههای آتش در نور خورشید میدرخشند، به عنوان یکی از شاهکارهای معماری جهان شناخته میشود. معمار این بنا، با الهام از تئوریهای معماری در عصر معماران، اثری خلق کرد که تا امروز زبانزد جهانیان است.
با ما در مرشدی همراه شوید تا بیشتر به عمق این تئوریها و الگوهای معماری در عصر معماران بپردازیم. تصویر بالا تزئینی است.