خاموش شدن طولانی مدت هسته ای بین ایران و غرب نوبت جدیدی را به خود اختصاص داده است که دورهای تازه دیپلماسی در دو جبهه آشکار می شود. در حالی که مقامات ایرانی و آمریکایی پس از رئیس جمهور Doanld Trump ، مذاکرات غیرمستقیم در مسقط ، عمان را از سر گرفتند “شاخه زیتون” را گسترش داد به تهران ، یک جلسه جداگانه در استانبول بین ایران و سه ملل اصلی اروپایی – انگلیس ، فرانسه و آلمان – لایه جدیدی از پیچیدگی را اضافه کرده است.
این سه کشور ، که به طور جمعی به عنوان E3 شناخته می شوند ، بخشی از برنامه جامع اصلی عمل مشترک 2015 (JCPOA) بودند. توافق هسته ای همچنین توسط ایالات متحده ، روسیه و چین امضا شده است. مذاکرات آنها با ایران ، این هفته در استانبول برگزار شد، یک فشار تجدید شده توسط اروپا را پیشنهاد کنید تا مجدداً نقش خود را در شکل دادن به بازگشت احتمالی به معامله یا نوعی ترتیب جانشین انجام دهید.
پس از این جلسه ، معاون وزیر امور خارجه ایران کاظم غاریبابادی مذاکرات را توصیف کرد در پستی در مورد X به عنوان سازنده ، گفتند که هر دو طرف “مصمم هستند که از دیپلماسی استفاده کنند و بهینه شوند.” در حالی که فرستاده انگلیس کریستین ترنر احساسات را تکرار کردبا گفتن طرفین مجدداً بر تعهد خود برای گفتگو تأیید كردند و موافقت كردند كه دوباره ملاقات كنند.
با این حال ، در پشت زبان دیپلماتیک با دقت بیان شده ، واقعیت نامشخصی نهفته است.
کارشناسان خاطرنشان می کنند که در حالی که E3 در کارگزاری JCPOA اصلی نقش مهمی داشت ، تأثیر آنها از زمان یک جانبه ایالات متحده محو شده است از معامله عقب نشینی کرد در سال 2018 تحت دولت ترامپ. از آن زمان ، E3 تلاش کرده است تا یک سیاست منسجم ایران خود را تعریف کند.
“کشورهای E3 هنوز نتوانسته اند” سیاست منسجم و مرتبط “را تعریف کنند. از ترامپ 1.0 تا بایدن ، آنها همیشه عادت کرده اند که به طور واضح از مواضع آمریکایی پیروی کنند. “
ننسینی ، همچنین مدرس علوم پوی گرنوبل و دانشگاه کاتولیک پاریس ، معتقد است که مذاکرات مستقیم غیر منتظره ایالات متحده و ایران اروپایی ها را از گارد محافظت می کند و باعث می شود که علیرغم اینکه “آنها همیشه نگرش بسیار جدی نسبت به ایران حفظ کرده اند ، درگیر شوند.”
مذاکره کنندگان از ملت اکثریت شیعه با نمایندگان اروپایی در استانبول ملاقات می کنند زیرا ایالات متحده به تهران سوق می دهد تا به سرعت به پیشنهاد واشنگتن حرکت کند.
وی می گوید: “مذاکرات امروز می تواند به عنوان تلاشی از طرف اروپایی ها برای جلوگیری از کنار گذاشتن معامله ای که در نهایت می تواند ایران را به سمت سرمایه گذاری خارجی باز کند ، خوانده شود.” جهان TRT.
نشست استانبول به همان اندازه در مورد موقعیت سیاسی به اندازه ماده بود. برای E3 ، این راهی برای مرتبط ماندن بود. برای تهران ، درگیر کردن اروپایی ها ممکن است به تقویت دست خود در مذاکرات موازی با واشنگتن کمک کند.
سایر تحلیلگران موافق هستند که اهرم E3 محدود است ، اما بی ربط نیست. فاطیما کریمخان ، روزنامه نگار مستقر در تهران خاطرنشان می کند که هرگونه توافق معنی دار در نهایت نیاز به همکاری مستقیم ایالات متحده و ایران دارد
کریمخان می افزاید: “اما E3 هنوز هم برای ایران مهم است و آنها می توانند تأثیراتی بر ایالات متحده و اسرائیل نیز داشته باشند ، بنابراین آنها باید بخشی از مذاکرات باشند” هرچند که به همان اندازه که در روند توافق نامه 2015 وجود داشت ، برجسته نیست.
با این وجود ، نویسنده در مورد مذاکرات مداوم ایالات متحده و ایران “بسیار خوش بین” است. او می گوید: “دولت ترامپ به یک پیروزی بزرگ در خاورمیانه نیاز دارد.” جهان TRT.
یک منبع ایرانی که با مذاکرات هسته ای گذشته آشنا بود ، صریح تر بود. وی می گوید: “آنها همیشه به صورت خصوصی گفته اند که نمی توانند تحویل دهند زیرا ایالات متحده در آنجا نبود.”
این منبع استدلال می کند که سابقه آهنگ اروپا ، به ویژه پس از خروج ایالات متحده از JCPOA ، مقامات ایرانی را نسبت به هرگونه وعده ای بدون درگیری آمریکایی شک و تردید کرده است. وی افزود: “ایران نمی تواند به آنها اعتماد کند.”
“آنها (ایرانیان) نباید از این بحث ها انتظار نتیجه ای داشته باشند.”
چرا استانبول مسائل را ملاقات می کند: مکانیسم Snapback
فراتر از اپتیک دیپلماتیک ، جلسه استانبول وزن قانونی و استراتژیک نیز داشت. یکی از حساس ترین مسائل موجود در جدول این بود مکانیزم فوری، یک بند در JCPOA که به هر امضا کننده اجازه می دهد در صورتی که معتقد باشد طرف دیگری در نقض جدی معامله باشد ، از مجازات های سازمان ملل استفاده کند.
این بند به قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل 2231، که ده سال پیش JCPOA را تأیید کرد و قرار است در ماه اکتبر منقضی شود. در شرایط عادی ، انقضاء آن باید منجر به برطرف کردن کلیه تحریم های مرتبط شود.
اما مکانیسم فوری به هر امضا کننده اجازه می دهد، مانند یکی از E3 ، استدلال می کند که ایران رعایت نمی کند و مسئله را به شورای امنیت سازمان ملل می رساند که باید در 30 روز تصمیم بگیرد که آیا برای حفظ یا حذف تحرکات. اگر شورای امنیت نتواند در مورد تسکین تحریم ها موافقت کند ، تمام تحریم های قبلی به طور خودکار “به عقب باز می گردند”.
دیپلمات های اروپایی نشان داده اند اگر ایران و ایالات متحده نتوانند به معامله جدیدی برسند ، آنها ممکن است تا ماه آگوست از این مکانیزم استفاده کنند. با این حال ، ننسینی معتقد است که “مانع از هرگونه تحولات قابل توجه بین اکنون تا آن زمان (که غیرممکن نیست)” ، او فکر نمی کند که E3 برای تحریک آن حرکت کند.
نگرانی اصلی آنها باقیمانده غنی سازی اورانیوم ایران است. به گفته آژانس بین المللی انرژی هسته ای تخمین زده می شود که گزارش شده است که به 60 درصد خلوص ، بسیار فراتر از کلاه اصلی JCPOA و ناراحتی نزدیک به سطح سلاح ها رسیده است.
تهران با عصبانیت نسبت به این تهدید واکنش نشان داده است. وزیر امور خارجه ایران عباس عربیچی در یک مقاله هشدار داد برای هفتگی فرانسه لو موند این سوءاستفاده از بند Snapback می تواند “به نقش اروپا در توافق نامه پایان دهد” و تنش ها را به روش هایی که ممکن است “برگشت ناپذیر” باشد ، افزایش دهد.
جلسه این هفته استانبول هم پتانسیل و هم محدودیت های نقش اروپا در مذاکرات هسته ای را نشان داد. در حالی که E3 دیگر نیروی محرکه ای که در سال 2015 بوده اند ، درگیری آنها هنوز هم برای ایران ، ایالات متحده و معماری گسترده تر هر توافق آینده اهمیت دارد.
با افزایش ساعت به سمت انقضاء قطعنامه 2231 اکتبر و تهدید به تحریم های فوری ، پنجره دیپلماسی باریک می شود. این که آیا اروپا می تواند به ایجاد شکاف های باقیمانده کمک کند ، یا صرفاً از حاشیه مشاهده می شود ، هنوز دیده نمی شود.
