مهرگان و نقش آن در ترویج صلح و دوستی در ایران و جهان
مهرگان، یکی از کهن‌ترین و باشکوه‌ترین جشن‌های ایرانی، ریشه در فرهنگ و تاریخ چند هزار ساله ایران دارد. این جشن که به مناسبت پیروزی روشنی بر تاریکی و صلح بر جنگ برگزار می‌شود، نمادی از همبستگی، دوستی و احترام به طبیعت است. مهرگان در ایران باستان به عنوان جشن مهرورزی و عدالت شناخته می‌شد و امروزه نیز با همان شور و اشتیاق در ایران و میان ایرانیان سراسر جهان گرامی داشته می‌شود. این جشن نه تنها هویت فرهنگی ایرانیان را زنده نگه می‌دارد، بلکه به عنوان پلی برای ترویج صلح و دوستی در سطح جهانی نیز عمل می‌کند.
ریشه‌های تاریخی و اهمیت فرهنگی
مهرگان به دوران پیش از اسلام بازمی‌گردد و با آیین‌های زرتشتی گره خورده است. این جشن در تقویم ایرانیان باستان با آغاز فصل پاییز و رسیدن به اعتدال خزانه‌ای همراه بود. مهر، ایزد محبت و پیمان در آیین زرتشتی، نمادی از وفاداری و عدالت بود و این جشن به‌عنوان روزی برای تجدید پیمان‌ها و تقویت روابط انسانی شناخته می‌شد. در شاهنامه فردوسی نیز از مهرگان به عنوان جشنی باشکوه یاد شده است که حتی پادشاهان در آن شرکت می‌کردند.
آیین‌ها، غذاها و فعالیت‌های سنتی
مهرگان با آیین‌ها و مراسم خاصی همراه است. خانواده‌ها دور هم جمع می‌شوند، سفره مهرگانی می‌چینند که شامل نمادهایی چون میوه‌های فصل، آجیل، شیرینی‌های سنتی و غذاهای محلی است. یکی از غذاهای مرسوم در این جشن "آش مهرگان" است که با مواد اولیه تازه و متنوع پخت می‌شود. شعرخوانی، موسیقی سنتی و رقص‌های محلی نیز بخشی از مراسم این جشن هستند و فضایی شاد و دوستانه ایجاد می‌کنند.
مهرگان در میان ایرانیان مهاجر
ایرانیان مهاجر در سراسر جهان، مهرگان را با همان شور و اشتیاق برگزار می‌کنند، اما با توجه به شرایط فرهنگی و جغرافیایی کشورهای میزبان، تغییرات و تطبیق‌هایی در آیین‌ها ایجاد شده است. در برخی جوامع، برگزاری جشن‌های عمومی با مشارکت سایر فرهنگ‌ها به عنوان فرصتی برای تبادل فرهنگی و معرفی فرهنگ ایرانی به جهانیان استفاده می‌شود. ایرانیان در دیاسپورا با برگزاری این جشن‌ها، نه تنها هویت خود را حفظ می‌کنند، بلکه به غنای فرهنگی جهانی نیز کمک می‌کنند.
تأثیر فناوری بر سنت‌ها و چالش‌های حفظ فرهنگ
با گسترش فناوری، برگزاری جشن‌هایی مانند مهرگان نیز دچار تغییراتی شده است. شبکه‌های اجتماعی، وبینارها و پیام‌رسان‌ها امکان برگزاری جشن‌های مجازی را فراهم کرده‌اند و ایرانیان در سراسر جهان می‌توانند از طریق این پلتفرم‌ها با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. با این حال، چالش‌هایی نیز در حفظ اصالت این آیین‌ها وجود دارد. نسل‌های جوان ممکن است به دلیل دوری از سرزمین مادری، با جزئیات و ریشه‌های تاریخی این جشن‌ها آشنا نباشند. بنابراین، آموزش و انتقال این فرهنگ به نسل‌های آینده از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
نقش مهرگان در تقویت هویت ایرانی و تنوع فرهنگی جهانی
مهرگان به عنوان نماد صلح، دوستی و عدالت، نه تنها هویت ایرانی را تقویت می‌کند، بلکه پیام‌آور ارزش‌های جهانی است. این جشن به ما یادآوری می‌کند که در جهانی پر از تنش و اختلاف، صلح و دوستی تنها راه رسیدن به همزیستی مسالمت‌آمیز است. با برگزاری این جشن‌ها، فرهنگ ایرانی به عنوان بخشی از تنوع فرهنگی جهانی شناخته می‌شود و نقش مهمی در غنی‌سازی فرهنگ جهانی ایفا می‌کند.
تأثیر مهرگان بر ادبیات و اشعار فارسی
مهرگان در ادبیات فارسی نیز جایگاه ویژه‌ای دارد. شاعران بزرگی مانند فردوسی و سعدی در آثار خود به این جشن اشاره کرده‌اند. فردوسی در شاهنامه با توصیف جشن مهرگان به عنوان روز پیروزی و شادی، اهمیت این جشن را در فرهنگ ایرانی برجسته می‌کند. اشعاری که درباره مهرگان سروده شده‌اند، نه تنها زیبایی‌های این جشن را بیان می‌کنند، بلکه پیام‌های صلح و دوستی را نیز انتقال می‌دهند.
با ما در مرشدی همراه شوید
همان‌طور که مهرگان ما را به یاد قدردانی از طبیعت، دوستی و صلح می‌اندازد، با حضور در این جشن‌ها می‌توانیم به حفظ و ترویج فرهنگ ایرانی کمک کنیم. مرشدی به عنوان پلی بین فرهنگ ایران و جهان، تلاش می‌کند تا با برگزاری برنامه‌های فرهنگی، آیین‌های کهن ایرانی را زنده نگه دارد. با ما همراه شوید تا در کنار یکدیگر، هویت فرهنگی خود را گرامی بداریم و به جهانیان معرفی کنیم.
تصویر بالا تزئینی است.
