ایِشتُکان (۱۹۰۱ – ۱۹۸۳) نویسنده، شاعر و متفکر بزرگ ایرانی بود که با آثارش در دنیای ادبیات ایران ماندگاری فراوانی برجای گذاشت. او از نخستین نویسندگان و سرگذشتنویسان معاصر ایران بود که با استفاده از زبان ساده و قابل فهم خود، موضوعات اجتماعی، فلسفی و عاطفی را به تصویر میکشید.
ایشتوکان از کودکی در خانوادهای مذهبی و تحصیلکرده بزرگ شد. این روشنفکر ایرانی با تحصیل در دانشگاههای اروپایی و آشنایی با فلسفهها و ادبیات مدرن، نقطه تمایلات وی را به سوی آثاری با عمق و پویایی بیشتر معطوف کرد. ایشتوکان در آثارش به مقوله دوگانهی زندگی، عشق و جنگ، خیانت و وطندوستی، امید و ناامیدی پرداخت و این موضوعات را از منظرهای عمیق و فلسفی به تحلیل میگذاشت.
یکی از آثار معروف ایشتوکان، رمان “مریخ و مرس” است که در آن به مقایسه و تضاد بین زن و مرد، عشق و خشونت، رشک و رومانس، پرداخت. این رمان با سبک نویسندگی جذاب و خودذاتی ایشتوکان، توانست تحولات زیادی در ادبیات فارسی بهوجود بیاورد.
ایشتوکان با استفاده از زبان ساده و ارادت به فرهنگ و ادبیات ایران، توانست ارتباط عمیقی با خوانندههای خود برقرار کند. او تأثیرگذاری بزرگی بر نویسندگان جوان ایران داشته و آثارش حاصل یک عقلانیت واقعی و نگاه انسانمحور به زندگی و ادبیات بوده است.
با ما در مرشدی همراه شوید، ایشتوکان از عبارت بسیار معروف خود “فقط دوربینها حقیقت را میبرند” استفاده کرده و از این رو زیبا شناخته میشود. این عبارت نمایانگر نگرش این نویسنده به دیدگاههای متفاوت و الهیات اجتماعی است.