نتیجه گیری اخیر از اولین کنفرانس افغانستان که برای جذب سرمایه گذاری در بخش انرژی خود اختصاص یافته است ، یک لحظه نمادین برای کشوری است که مدت هاست که در درجه اول از طریق لنز درگیری و بی ثباتی دیده می شود. این مجمع که تحت حمایت داون افغانستان برشنا شرکات (DABS) برگزار شد ، نمایندگان 22 کشور را جمع کرد ، مشارکت مشارکت که نشان دهنده شناخت رو به رشد پتانسیل اقتصادی دست نخورده افغانستان است.
در طول این رویداد ، شرکت کنندگان تفاهم نامه های تفاهم را برای تولید بیش از 9،100 مگاوات برق و قراردادها برای 284 مگاوات اضافی امضا کردند ، توافق نامه هایی که شامل تولید برق و توسعه زیرساخت های انرژی حیاتی است. این تعهدات بیش از پروژه های فنی را نشان می دهد – آنها شرط بندی هستند افغانستان آینده به عنوان یک قطب انرژی منطقه ای.
یکی از مهمترین بازیکنان این کنفرانس ازبکستان بود که درگیری وی هم از نظر مقیاس و هم در جاه طلبی است. تاشکنت 250 میلیون دلار سرمایه گذاری ، اختصاص داده شده برای خطوط انتقال ساختمان ، مدرن سازی و گسترش پست های زیرساخت و سایر ابتکارات زیرساخت ها را اعلام کرد. پس از اتمام این پروژه ها ، 800 تا 1000 مگاوات برق از ازبکستان به جریان می یابد افغانستان، تقویت یک شبکه ملی شکننده. جدول زمانی برای تکمیل ، تعیین شده برای مارس 2027 ، یک چشم انداز میان مدت برای همکاری را نشان می دهد. نکته قابل توجه ، ازبکستان همچنین حاکی از آمادگی برای گسترش مشارکت های خود فراتر از انرژی به کشاورزی ، صنعت و مراقبت های بهداشتی است و به یک استراتژی گسترده تر از تعامل منطقه ای اشاره می کند.
مدیرعامل داون افغانستان برشنا شرکات (DABS) توافق نامه ها و معاملات همکاری با سرمایه گذاران خصوصی را امضا کرده است
با این حال ، با وجود این حرکت امیدوارکننده ، مسیر افغانستان به سمت احیای اقتصادی محدود به موانع ساختاری عمیق است. معاون نخست وزیر عبدالغانی بارادار ، با سخنرانی در حاشیه این اجلاس ، آشکارا از جامعه بین المللی خواست تا محدودیت های مالی و بانکی تحمیل شده به افغانستان را برداشته باشد. وی معتقد است که این محدودیت ها نه تنها کابل بلکه به ثبات و رونق منطقه وسیع آسیب می رساند. پیام وی واضح بود: بدون دسترسی به سیستم های مالی جهانی ، پتانسیل گسترده افغانستان برای سرمایه گذاری های کوچک ، متوسط و در مقیاس بزرگ تا حد زیادی نظری باقی خواهد ماند ، مهم نیست که چند کنفرانس برگزار شود.
موضع جغرافیایی و ژئوپلیکی افغانستان دلایل قانع کننده ای را برای توجه جهان فراهم می کند. این کشور در چهارراه راهروهای حمل و نقل شمال و جنوب و غربی واقع شده است ، در حالی که قلمرو آن سرشار از ذخایر اثبات شده نفت ، گاز ، آهن ، فلزات غیر آهنی و سایر منابع مهم است. این عوامل باعث می شود که افغانستان به عنوان شریک طبیعی برای کشورهایی که به دنبال تنوع بخشیدن به انرژی و مسیرهای تدارکات هستند – به ویژه اعضای همکاری شانگهای سازمان (SCO).
با این حال ، یک شرط ناگفته وجود دارد که بخش اعظم منافع بین المللی را در بر می گیرد: شمول سیاسی. کارشناسان موافق هستند که فقط یک دولت فراگیر ، نماینده کلیه گروه های قومی و مذهبی ، می تواند ثبات مورد نیاز برای تعامل اقتصادی پایدار را ایجاد کند. موازی با این چالش سیاسی ، نیاز فوری برای رفع تروریسم و تولید مواد مخدر است ، دو موضوع که مدت هاست انسجام داخلی افغانستان و اعتبار خارجی را تضعیف کرده است.
حتی در محیط نامشخص امروز ، کشورهای همسایه بیکار نیستند. به عنوان مثال ، ازبکستان در حال حاضر درگیر پروژه های قابل توجهی برای استخراج طلا و مس است که نزدیک به 40 توافق بین دولتی بین کابل و تاشکنت امضا شده است. در همین حال ، قزاقستان قصد خود را برای افزایش تجارت دو جانبه با افغانستان به 3 میلیارد دلار سالانه اعلام کرده است ، با تمرکز بر صادرات کشاورزی ، کودهای معدنی و سایر کالاهای اساسی. پروژه راه آهن بلندپروازانه Turgundi-Herat اکنون در کنار راه آهن ترانس از نظر استراتژیک حیاتی ، که هدف آن پیوند مرکزی و جنوب آسیا است ، در دستور کار قرار گرفته است. این راهرو نه تنها از مرزهای هم مرز بلکه از اتحادیه اروپا ، بلاروس ، روسیه و دیگران نیز مورد توجه قرار گرفته است و تأکید کرده است که پتانسیل افغانستان به عنوان یک لینکپین در اتصال منطقه ای است.
قدرتهای جهانی نیز شروع به توجه می کنند. در طول چین-مذاکرات افغانستان در ماه آگوست ، پکن ابراز تمایل به ادغام افغانستان در ابتکار کمربند و جاده (BRI) ، حرکتی که می تواند به طور قابل توجهی همکاری در اکتشاف منابع و توسعه زیرساخت ها را گسترش دهد. به طور موازی ، وزارت معدن و نفت افغانستان از مشارکت خود در انجمن نفت ، گاز و پتروشیمی تاتارستان 2025 برای دعوت سرمایه گذاری روسیه ، به ویژه در بخش نفت و گاز استفاده کرد. مقامات افغان با تأکید بر اینکه ذخایر گسترده این کشور می تواند هم نیازهای داخلی و هم در بازارهای بین المللی را تأمین کند ، تضمین های امنیت ، شفافیت و فرصت های بلند مدت را ارائه دادند. در صورت استفاده از فن آوری های مدرن برای استخراج ، پردازش و حمل و نقل ، افغانستان می تواند به یک کریدور انرژی حیاتی که به جنوب و آسیای مرکزی متصل می شود ، تبدیل شود.
وزیر امور خارجه چین با وزیر امور خارجه افغانستان امیر خان موتتاقی در کابل ، افغانستان ، 20 اوت 2025. عکس: وزارت امور خارجه چین
با این حال ، این دید با یک احتیاط واضح همراه است. افغانستان به دلیل تمام ثروت طبیعی و موقعیت استراتژیک خود ، صرفاً به منافع خارجی برای پیشبرد توسعه آن تکیه نمی کند. دولت افغانستان باید برای ایجاد نوع اعتماد و ثبات مورد نیاز سرمایه گذاران ، اقدامات داخلی تعیین کننده ای به ویژه در حوزه های سیاسی و اجتماعی انجام دهد. بدون این بنیاد ، حتی امیدوار کننده ترین توافق نامه ها به جای واقعیت های تحول آمیز ، به حرکات نمادین تبدیل می شوند.
افغانستان در یک چهارراه ایستاده است. در کابول کنفرانس نشان داد که جهان حاضر است با احتیاط ، در حال حاضر – با کشوری که اغلب با درگیری تعریف شده است ، درگیر شود. این که آیا این تعامل به یک مشارکت واقعی تبدیل می شود نه تنها به حمایت خارجی بلکه به توانایی خود افغانستان در ساخت یک چارچوب حاکمیتی که باعث ایجاد اعتماد به نفس در داخل و خارج از کشور می شود ، بستگی دارد. سهام زیاد است: موفقیت می تواند افغانستان را به عنوان یک مرکز مهم منطقه ای برای انرژی و تجارت قرار دهد ، در حالی که شکست باعث تقویت انزوا می شود که این کنفرانس برجسته به دنبال غلبه بر آن بود.
(اگر دانش تخصصی دارید و مایل به مشارکت هستید ، لطفاً به ما در نظرات@information.az مراجعه کنید).
