در نشانه امید به دیپلماسی در مورد جنگ ، ایالات متحده و ایران در ماه آوریل برای اولین بار در مذاکرات جدی و سطح بالا در مورد برنامه هسته ای غیرنظامی ایران شروع به کار کرد ، زیرا رئیس جمهور دونالد ترامپ هفت سال پیش ایالات متحده را از برنامه جامع مشترک اقدام هسته ای سال 2015 بیرون کشید.
رهبر عالی ایران ، آیت الله علی خامنه ، تیم خود را به طور کامل به مذاکره در اختیار داشته است. محدودیت محکم: آنها نمی توانند در مورد “از بین بردن کامل زیرساخت های هسته ای ایران” مذاکره کنند. خط قرمز خامنه ای بسیار جسورانه در مورد مذاکره در مورد حق غنی سازی اورانیوم برای اهداف غیرنظامی است برای مذاکره کنندگان گذشته روشن شد این که “اگر ایران حق خود را برای غنی سازی رها کند ، باید بعد از مرگ من اتفاق بیفتد ، یا من مجبور خواهم شد از رهبری استعفا دهم.”
ترامپ ، هر چند ، اخیراً ارسال شده “طبق توافق بالقوه ما – ما اجازه غنی سازی اورانیوم را نمی دهیم!”
یک راه حل نوآورانه برای پل زدن این شکاف پایان معامله پدید آمده است. مشخص نیست که چه کسی برای اولین بار آن را پیشنهاد کرده است. وزیر امور خارجه ایران ، عباس آراگچی ، می گوید اینکه واسطه های عمانی پیشنهاداتی را ارائه دادند که موانع را برطرف می کرد. دیگر گزارش ایران را با این ایده اعتبار دهید. برخی دیگر می گویند که این توسط عمان پیشنهاد شده و توسط ایالات متحده پذیرفته شده است.
ایده این است که ایران به هم می پیوندد عربستان سعودی و امارات متحده عربی در کنسرسیوم غنی سازی هسته ای. در برخی از نسخه ها ، سایر شرکای منطقه ای نیز گنجانده شده اند. چنین کنسرسیومی می تواند پارادوکس ایجاد شده توسط تقاضای آمریکا را برطرف کند که ایران از غنی سازی اورانیوم خود و اصرار ایران مبنی بر اینکه هرگز غنی سازی اورانیوم خود را رها نخواهد کرد. مؤلفه های فرآیند غنی سازی در سراسر کشورها پخش می شود که هر یک از آنها به اشتراک می گذارند اما هیچکدام کاملاً از همه برخوردار نیستند. ایران می تواند اورانیوم غنی شده خود را داشته باشد ، اما ایران نتوانست اورانیوم را کاملاً غنی کند.
این طرح این پتانسیل را دارد که دو هدف ایالات متحده و شرکای آن را برآورده کند. نه تنها یک کنسرسیوم منطقه ای می تواند مانع از مشارکت در فرایند غنی سازی کامل شود ، اعطای عضویت در عربستان سعودی ممکن است نیاز به احساس عربستان سعودی را به غنی سازی اورانیوم به طور مستقل و بنابراین ، به حل تهدید تکثیر منطقه ای کمک کند.
ایده کنسرسیوم هسته ای قدیمی تر از دولت اسلامی ایران است. باربارا اسلاوین ، همکار برجسته در مرکز Stimson ، به RS گفت که این پیشنهاد توسط ایالات متحده به شاه ارائه شده است. غالباً فراموش می شود که این ایالات متحده بود که برای اولین بار پیشنهاد کرد ایران یک برنامه انرژی هسته ای تهیه کند. وزیر امور خارجه کیسینجر گفته شده این امر “برای نیازهای رو به رشد اقتصاد ایران و ذخایر نفتی باقی مانده برای صادرات” و اسناد محروم را تأمین می کند. نشان دادن اینکه دولت فورد “برنامه های ایرانی را برای ساختن یک صنعت گسترده انرژی هسته ای تأیید کرد.”
فیزیکدان پرینستون ، فرانک فون هیپل به RS گفت که نسخه های زیادی از ایده کنسرسیوم هسته ای وجود داشته است. ایران حتی بریده شده پیشروهای این ایده در گذشته. در سال 2005 ، حسن روحانی ، آن زمان مذاکره کننده اصلی هسته ای ایران ، پیشنهاد کرد که فناوری غنی سازی ایران را با سایر کشورهای خلیج فارس به اشتراک بگذارد. در همان سال ، محمود احمدی نژاد ، رئیس جمهور وقت ، به سازمان ملل گفت كه ایران “آماده است تا با مشاركت جدی با … سایر كشورها در اجرای برنامه (AN) برنامه غنی سازی اورانیوم در ایران ، همکاری كند.”
تجسم مدرن شبیه به ایده ای است که برای اولین بار توسط فون هیپل و مذاکره کننده هسته ای سابق ایران در سال 2023 پیشنهاد شده است مقاله در بولتن دانشمندان اتمی که استدلال می کردند که یک کنسرسیوم چند ملیتی در خاورمیانه می تواند اطمینان حاصل کند که اورانیوم فقط برای اهداف صلح آمیز تولید می شود.
فون هیپل می گوید که این ایده از کنسرسیوم غنی سازی اورنکو در سال 1971 آلمان ، هلند و انگلیس و کنسرسیوم ABAAAC برزیل و آرژانتین الهام گرفته شده است. در کنسرسیوم Urenco ، یک کشور سانتریفیوژها را می سازد ، یکی از سانتریفیوژهای نسل بعدی را طراحی می کند و سوم میزبان ستاد است.
او می گوید ، این مزیت این است که یک کنسرسیوم به متخصصان هسته ای از هر کشور اجازه می دهد “از امکانات یکدیگر بازدید کنند تا به خود اطمینان دهند که این فعالیت ها صلح آمیز است.” وی می افزاید: “تصمیماتی که ممکن است پیامدهای تکثیر داشته باشد توسط دولت (شریک) انجام می شود.” عربستان سعودی ، چشمان مراقب امارات و ایران همه به آژانس بین المللی انرژی اتمی کمک می کنند تا این برنامه صلح آمیز باشد.
سوال اصلی همیشه این بوده است که آیا ایران مجاز به غنی سازی اورانیوم در خاک خود خواهد بود. و اکنون هیچ چیز تغییر نکرده است. اهل کشور می گوید این مذاکرات هسته ای با ایران هنگامی که حق آن به عنوان امضا کننده پیمان غیر تکثیر هسته ای (NPT) برای غنی سازی مسالمت آمیز اورانیوم رد شده است ، شکست خورده است ، و آنها هنگامی که این حق اعطا شد ، موفق شده اند. سؤال اساسی در مذاکرات این است که آیا ایران مجاز به غنی سازی اورانیوم در خاک خود است. از آنجا که داستان کنسرسیوم شکسته شد ، پاسخ به این سؤال بر روی یک آونگ گزارشگر به عقب و جلو کشیده شده است.
اولین گزارش ها ، در تاریخ 13 مه ، گفته شده که ایران به غنی سازی اورانیوم ادامه می دهد اما در غنی سازی 3.67 ٪ مورد نیاز یک برنامه انرژی هسته ای ، یک کلاه را می پذیرد.
چند روز بعد ، گزارش تغییر کرده بود. محورگزارش شده اینکه ایالات متحده می خواهد امکانات غنی سازی خارج از ایران باشد. نیویورک تایمز گزارش شده این سندی که ایالات متحده به ایران داد “خواستار ایران شد تا همه غنی سازی اورانیوم را متوقف کند.”
تا 2 ژوئن ، این گزارش ها ظریف تر شده بودند. محورگفته شده پیشنهاد ایالات متحده “برای مدت زمان مشخص شده ، غنی سازی اورانیوم سطح پایین در خاک ایران را محدود می کند.” در عین حال ، رویترز هنوز هم بود گزارش اینکه ایالات متحده خواستار آن بود که ایران “متعهد به غنی سازی اورانیوم شود.”
رویترز گفت که در نتیجه انکار حق آنها برای غنی سازی ، “ایران در حال ارائه پاسخ منفی به پیشنهاد ایالات متحده است.”
روز بعد ، Axiosبه گفته یک مقام ارشد ایرانی ، “اگر کنسرسیوم در قلمرو ایران عمل کند ، ممکن است توجه را ضمانت کند. با این وجود ، اگر در خارج از مرزهای کشور مستقر شود ، مطمئناً محکوم به شکست است.” مطابق Axios ، “این پیشنهاد به وضوح مشخص نمی کند که کنسرسیوم در کجا قرار دارد.” نیویورک تایمز موافقت کرد ، اما اضافه شده که “ایالات متحده گفته است که نمی تواند در ایران باشد.”
بخشی از سردرگمی بدون شک به این دلیل بود که سندی که ایالات متحده به ایران تحویل داد ، متن کاملاً توسعه یافته نبود بلکه “ایده های اولیه“برای بحث در مذاکرات آینده. علاوه بر این ، مقامات ایرانی گفتن این پیشنهاد “مبهم در بسیاری از مهمترین موضوعات” بیان شده است. ” آراغچی می گوید “بسیاری از مسائل … نامشخص هستند” و “ابهامات زیادی” وجود دارد.
اما بخشی از سردرگمی ممکن است به دلیل گزارش جزئی باشد. با جمع شدن قطعات ، الگویی پدیدار می شود که به نظر می رسد پارادوکس را برطرف می کند. گزارش های مربوط به غنی سازی مداوم گزارش های مربوط به یک دوره موقت است. گزارش های هیچ غنی سازی گزارش هایی از هدف نهایی است.
در تاریخ 3 ژوئن ، تایمز گزارش شده که در حالی که امکانات غنی سازی در سایر کشورها ساخته می شد ، ایران می تواند غنی سازی سطح پایین را ادامه دهد ، که هنگام بهره برداری از تسهیلات جدید متوقف می شود.
مشکل این است که بعید است ایران موافقت کند که به کنسرسیومی بپیوندد که آن را از غنی سازی آن در خاک خود منع کند. یک راه حل ممکنپیشنهاد فون هیپل ، موسوی و همکارانشان در پرینستون ، این است که ایران اجازه دهد غنی شود اما نه در خاک خودش. در این طرح ، ایران سانتریفیوژ می ساخت و آنها را به یک کشور شریک که تکنسین های ایرانی آنها را اداره می کردند ، ارسال می کرد.
راه حل دیگری ، که برای اولین بار توسط فون هیپل حدود یک دهه پیش و اکنون ، پیشنهاد شده است گزارش شده بحث و گفتگو ، ساخت تأسیسات غنی سازی در جزیره ای در خلیج فارس است. ایران اصرار داشت که این جزیره یکی از آنها باشد و به ایالات متحده اجازه می دهد اصرار داشته باشد که اورانیوم در خاک ایران غنی نشود ، در حالی که ایران می تواند اصرار داشته باشد که این است.
ایران است به احتمال زیاد امتناع می کند پیشنهادی که اصرار دارد این حق خود را برای غنی سازی هر دو تسلیم می کند ، زیرا ، همانطور که اسلاوین به Rs گفت ، سوء ظن های مستقر در این کشور در مورد قابلیت اطمینان منابع خارجی ، و به این دلیل که ، همانطور که موساویان به من گفت ، ایران را که به هر امضا کننده دیگر از NPT اعطا می شود ، انکار می کند. “
توانایی مذاکره در مورد این جزئیات در کنسرسیوم احتمالاً تعیین می کند که آیا پیشنهاد کنسرسیوم مذاکرات را نجات می دهد یا خیر.
