مفسران ایرانی در حال ارائه یک پیشنهاد دیرینه برای شکستن بن بست در مذاکرات هسته ای خود با واشنگتن هستند: تشکیل یک کنسرسیوم هسته ای منطقه ای که شامل ایران ، کشورهای عربی و ایالات متحده است.
اگر تهران واقعاً این ایده را در دور چهارم مذاکرات معرفی کرده باشد ، ممکن است انعطاف پذیری جدیدی را در نقطه چسبنده غنی سازی نشان دهد و توضیحات را توضیح دهد ارزیابی مثبت از مقامات ایرانی و آمریکایی در آخرین دور مذاکرات.
یک تفسیر در روزانه محافظه کار خراسان روز دوشنبه گفت: ایده ایجاد کنسرسیوم ممکن است از جمله وزیر امور خارجه عمانی بدر البوزیدی باشد که پس از اتمام دور چهارم مذاکرات در روز یکشنبه ، “ایده های مفید و اصلی که منعکس کننده آرزوی مشترک برای دستیابی به توافق افتخاری است” نامیده می شود.
برخی از سیگنال ها حاکی از آن است که این ایده ممکن است بی سر و صدا در کانال های دیپلماتیک شناور شده باشد: پیش از مذاکرات مسقط در 11 آوریل ، وزیر امور خارجه ایران عباس آراگچی از ریاض و دوحه بازدید کرد و پس از مذاکرات سفر به امارات متحده عربی.
این ایده در ابتدا توسط مذاکره کننده هسته ای سابق ایران سید حسین موسوی و فیزیکدان پرینستون ، فرانک فون هیپل مدتها قبل از صحبت های فعلی تهران واشنگتن در مقاله اکتبر 2023 در بولتن دانشمندان اتمی ارائه شده است.
چنین جسمی متشکل از ایران ، عربستان سعودی و سایر کشورهای علاقه مند خاورمیانه تحت نظارت بین المللی غنی سازی می شوند و اطمینان می دهند که اورانیوم غنی شده تولید شده فقط برای اهداف مسالمت آمیز استفاده می شود.
در آستانه مذاکرات هسته ای 11 آوریل در مسقط ، موساویان در صورت عدم امتناع از حقوق ایران تحت پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای (NPT) ، خطر شکست را به خطر انداخت.
وی هشدار داد: “استیو ویتکوف اخیراً اظهارات غیر منطقی را بیان کرد و گفت که ایران نمی تواند از حق فناوری غنی سازی اورانیوم مسالمت آمیز بهره مند شود. این موضع نقض آشکار پیمان NPT است. اگر این موقعیت نهایی ایالات متحده باشد ، مذاکرات فردا به شکست پایان می یابد.”
در همان پست ، موساویان دوباره ایده کنسرسیوم را شناور کرد: “راه حل این است … ایجاد یک کنسرسیوم هسته ای مشترک در بین کشورهای خلیج فارس.” وی اظهار داشت كه این امر موضع متناقض آمریكا در حمایت از غنی سازی در عربستان سعودی را در حالی كه همین امر را برای ایران انكار می كند ، حل می كند.
او همچنین به دید وسیع تری اشاره کرد: یک توافق نامه اقتصادی ایران و ایالات متحده به ارزش 1 تریلیون دلاربا سرمایه گذاری آمریکا در بخش های هسته ای ، فسیلی و انرژی تجدید پذیر ایران. وی اظهار داشت ، چنین معامله ای می تواند به “باز شدن بن بست در روابط ایالات متحده و ایران” کمک کند.
برخی از مفسران این ایده را امکان دستیابی به موفقیت توصیف کرده اند.
رحمان غهرمنپور ، مفسران و تحلیلگر سیاست خاورمیانه در تهران ، در X ارسال شده است: “سفر عربچی به عربستان سعودی و امارات احتمالاً با پیشنهاد ایجاد یک کنسرسیوم غنی سازی منطقه ای مشترک نیست.”
وی افزود: “ایران در تلاش است تا بن بست را در غنی سازی صفر بشکند ، و اگر کشورهای منطقه با این پیشنهاد موافقت کنند ، شاید دولت ترامپ موقعیت خود را تغییر دهد. این یک اقدام مهم اعتماد به نفس در کنترل اسلحه است.”
عبدولرزا داواری ، سیاستمدار محافظه کار که از پشکیان پشتیبانی می کند ، همچنین در 10 مه از این ایده در پست X حمایت کرد. این ، وی گفت ، “شبیه به الگوی اجرا شده در اروپا است که حتی به ایالات متحده نیز سوخت می دهد.”
رضا نصری ، مفسران دیگر در Tehran ، قبل از بازدید آراشی به رییاده نوشت: “این کنسرسیوم می تواند مرکز همکاری های منطقه ای در زمینه های تبادل فناوری هسته ای ، ایمنی ، محیط زیست ، تولید آب شیرین و رادیو دارویی باشد و همچنین شامل یک رژیم غیرقانونی منطقه ای باشد.”
حسین آقائی ، یک تحلیلگر ارشد امنیت و ژئوپلیتیک مستقر در بوقلمون ، به آرزوی عربستان سعودی برای ایجاد کنسرسیوم با همکاری ایالات متحده و احتمالاً روسیه در یک پست در X در تاریخ 8 ماه مه اشاره کرد. وی گفت که ایران می تواند در کنسرسیوم شرکت کننده باشد تا اطمینان حاصل کند که قادر به ساختن نوک ها نخواهد بود.
با این حال ، وی هشدار داد که دیدگاه اسرائیل کاملاً متفاوت است. “در ماده هسته ای ، اسرائیل حتی ممکن است به عربستان سعودی اعتماد نکند ، چه رسد به جمهوری اسلامی.”
