عکس فوری اخیر تحریم های بین المللی نشانگر رسمی و نهایی به توافق هسته ای ایران 2015 است. این معامله ، که رسماً به عنوان برنامه جامع عمل مشترک شناخته می شود ، یا jcpoa، در حال کار در نگه داشتن برنامه ایران تا ایالات متحده بود در سال 2018 عقب نشینی کردبشر در سالهای پس از آن ، آن را داشت فراتر از هر تعمیر معقول فرسایش یافته استبشر
Snapback بود بیش از ضمانتبشر تاریخ غروب خورشید برای استفاده از این ویژگی منحصر به فرد JCPOA به سرعت در حال نزدیک شدن بود و تشدید هسته ای ایران ادامه داشت. به خصوص نگران کننده تولید اورانیوم از اورانیوم غنی شده بود 60 درصد خلوص – سطحی که می تواند مستقیماً در یک بمب هسته ای مورد استفاده قرار گیرد و عدم همکاری با بازرسان بین المللی. بی پرده ، حتی اگر ایران اولین کسی نبود که الزامات JCPOA را رها کند ، این تحریکات از خط عبور کرد.
اعتصابات نظامی اسرائیل و ایالات متحده به تأسیسات هسته ای ایران در ماه ژوئن به شدت برنامه هسته ای خود را تخریب کرد اما پایان نرفت توانایی کشور در ساخت بمب هسته ای. دستیابی به این هدف به دیپلماسی نیاز دارد.
در حقیقت ، این یک لحظه ایده آل برای ایالات متحده است تا مسیر جاه طلبی های هسته ای ایران را با جعل یک رویکرد تعاونی جدید به انرژی هسته ای در خاورمیانه شکل دهد. براساس این طرح ، واشنگتن و شرکای آن به منطقه کمک می کنند تا یک چرخه سوخت هسته ای را ایجاد کند که در چندین کشور پخش شود یا به طور بالقوه توسط آنها توسعه یابد. این رویکرد ، همراه با بازرسی های بین المللی پیشرفته ، ساخت بمب را برای هر کشوری بسیار دشوار و پر هزینه می کند – در حالی که هنوز هم استفاده از فناوری هسته ای را برای انرژی ، پزشکی و سایر اهداف صلح آمیز ترویج می کند.
اگر درست انجام شود ، این طرح باعث توسعه هسته ای ، تقویت نگهبان در برابر تکثیر هسته ای می شود و امنیت منطقه ای و رشد اقتصادی را تقویت می کند.
ایده رویکردهای چرخه سوخت منطقه ای جدید نیستبشر در حقیقت ، مقامات ایرانی این امکان را در طی مذاکرات JCPOA 2015 افزایش دادند. در آن زمان عملی نبود ، اما بارها به روش هایی تغییر کرده اند که امروزه آن را امکان پذیر می کند. امارات متحده عربی با موفقیت کامل ساخت چهار راکتور هسته ای بزرگ ، و به دنبال استفاده از مهارت های هسته ای آن در خارج از مرزهای خود است. مصر وت ترکیه در راه ساختن اولین راکتورهای قدرت خود هستند. عربستان سعودی همانطور که اردن نیز به انرژی هسته ای ابراز کرده است.
در همین زمان ، حمایت بین المللی از گسترش انرژی هسته ای به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. بیش از 30 کشور جهان متعهد شده اند برای سه برابر انرژی هسته ای در سطح جهانی تا سال 2050. موسسات مالی بین المللی ، مانند بانک جهانی ، ممنوعیت سرمایه گذاری در انرژی هسته ای را برعکس کرده و راه را برای فرصت های جدید تأمین مالی پاک می کنند. در ایالات متحده ، دولت ترامپ همچنین مرتکب شده است به استقرار انرژی هسته ای در داخل و بین المللی. این تحولات جامعه بین المللی را برای کمک به تحقق چرخه سوخت منطقه ای ایمن و ایمن در خلیج فارس قرار می دهد.
یک آپارتمان هسته ای منطقه ای فواید آشکار دارد. از همه مهمتر ، این اطمینان را فراهم می کند که هیچ کشوری در منطقه سلاح هسته ای را دنبال نمی کند. چرا؟ از آنجا که تحت این رویکرد ، چرخه سوخت در چندین کشور پخش می شود ، فن آوری های حساس تحت کنترل چند ملیتی قرار می گیرند و اتخاذ اقدامات شفافیت پیشرفته مورد نیاز است. همه کشورهای منطقه می توانند از ابتکار انرژی هسته ای تمیز اقتصادی از نظر اقتصادی جذاب و بهره مند شوند. ایالات متحده و کشورهای اروپایی ، به نوبه خود ، می توانند از کمک به تقویت بازارها در منطقه خلیج فارس بهره مند شوند. اگر همه طرفین موافق باشند ، ممکن است در فعالیتهای مختلف چرخه سوخت منطقه ای نیز شرکت کنند.
این ترتیب در چهار ستون قرار دارد. اول ، که ایران ، عربستان سعودی ، امارات متحده عربی ، اردن و سایر احزاب منطقه ای به همه جنبه های یک برنامه هسته ای مسالمت آمیز دسترسی دارند. دوم ، جامعه بین المللی باید اعتماد به نفس سنگی داشته باشد که ایران و سایر احزاب دیگر سلاح های هسته ای را دنبال نمی کنند. نظارت از آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA) پایه و اساس این اطمینان را فراهم می کند.
این دو ستون اول مطابق با معامله اساسی پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای (NPT) است: کشورهای بدون سلاح هسته ای در ازای عدم پیگیری سلاح های هسته ای به کاربردهای مسالمت آمیز فن آوری های هسته ای دسترسی دارند. تقریباً هر کشوری در خاورمیانه در حال حاضر به عنوان یک کشور سلاح غیر هسته ای در NPT مهمانی است.
اما کشورهایی که در این ترتیب جدید ثبت نام می کنند باید فراتر بروند. این منجر به ستون سه می شود: فقط کشورهایی که با تعهدات NPT خود در وضعیت خوبی قرار دارند و مایل به پذیرش اقدامات نظارت و تأیید نظارتی اضافی هستند می توانند بخشی از این چارچوب جدید باشند. از نظر مهم ، این شامل مهلت های کوتاه برای دسترسی به بازرس و اقدامات بیشتر برای تشخیص کار روی سلاح هسته ای است.
چهارم ، ایالات متحده و شرکای آن پشتیبانی فنی و مالی را برای تسریع در مقیاس بندی منطقه ای انرژی هسته ای و زیر زنجیره تأمین لازم فراهم می کنند. قلب کمک های ایالات متحده نیاز به “کتاب سفارش” راکتور منطقه ای یا سفارشات گروهی دارد تا تعداد کمی از انواع خاص راکتورهای مقیاس ابزار از طریق مذاکرات تعیین شود.
برای تأمین سوخت این راکتورها بدون ایجاد نگرانی های تکثیر ، طرفین چرخه سوخت را تقسیم و تسخیر می کنند ، در حالی که هر یک مسئولیت یک قدم خاص در زنجیره را بر عهده می گیرند. این ترتیب باعث می شود یک حزب برای ساختن زرادخانه هسته ای بسیار سخت تر شود. علاوه بر این ، اگر یک کشور تقلب شده بود ، می تواند از این برنامه خارج شود و بدین ترتیب برنامه انرژی هسته ای خود را انجام دهد.
در نهایت ، این به کشورهای درگیر خواهد بود که تصمیم بگیرند چه کسی میزبان کدام قسمت باشد. گفته می شود ، علایق و توانایی های فعلی چند مدعی پیشرو را نشان می دهد: معدن و فرز در حال ظهور عربستان سعودی قابلیت می تواند آن را به عنوان کاندیدای قدرتمندی برای میزبانی تسهیلات برای تبدیل اورانیوم به فرم مناسب برای غنی سازی تبدیل کند. امارات متحده عربی با توجه برنامه هایی برای ساخت یک مرکز ساخت سوخت در قلمرو اماراتی.
غنی سازی به وضوح حساس ترین توانایی چرخه سوخت است با توجه به اینکه می توان از آن برای ایجاد مواد هسته ای قابل استفاده در سلاح استفاده کرد. این واقعیت که ایران بیش از 400 کیلوگرم اورانیوم را به 60 درصد غنی کرده است و هیچ هدف غیرنظامی قابل قبول این نکته را تأکید نمی کند. برای جلوگیری از وقوع دوباره این امر ، هیچ غنی سازی در سرزمین اصلی ایران رخ نمی دهد. در عوض ، به ملت متحد می توان اجاره 99 ساله را برای اداره یک جزیره خلیج فارس-احتمالاً یک ایرانی-یا زمین در یک کشور خاورمیانه دیگر ، مانند عمان ، اعطا کرد.
آژانس بین المللی انرژی اتمی از نزدیک تمام فعالیت های غنی سازی را کنترل می کند. این تسهیلات می تواند مبتنی بر یک مدل کنسرسیوم باشد که از طریق یک فرآیند انتخاب فناوری رقابتی انتخاب شده است. این ممکن است شبیه اروپا باشد اوردو شرکت غنی سازی ، یک ترتیب تعاونی که توسط انگلستان ، آلمان و هلند اداره می شود ، با کنترل دقیق دسترسی به فناوری. یا آژانس بین المللی انرژی هسته ای یا یک سازمان جایگزین که برای جامعه بین المللی قابل قبول تلقی می شود ، به حقوق بلند مدت و کنترل دسترسی به مکان نیاز دارند.
علاوه بر این ، ایجاد بانکهای جدید سوخت منطقه ای می تواند به کشورها اطمینان دهد که دسترسی آنها به سوخت هسته ای انکار یا مختل نمی شود. این بانک ها مطابق با انواع راکتور که انتخاب شده بودند ، از سوخت هسته ای برای هر کشور تأمین می کنند. هر بانک سوخت به عنوان یک تجارت فعالیت می کند ، سوخت را تأمین می کند و به صورت نورد مجدداً راه اندازی می شود. آژانس بین المللی انرژی غذایی موجود بانک اورانیوم کم غنی شده در قزاقستان می تواند مواد ساخت سوخت را فراهم کند.
از آنجا که احزاب آپارتمان در ساخت زنجیره تأمین هسته ای منطقه ای جدید شروع به کار می کنند ، آنها همچنین باید استانداردهای منع گسترش سلاح های خود را تقویت کنند. برای بستن مسیر دیگر به سلاح هسته ای – تولید پلوتونیوم – باید متعهد شود که از سوخت صرف شده استفاده نکند.
نظارت و تأیید باید به طور قابل توجهی افزایش یابد – و مطابق با چالش های تکثیر هسته ای به روز می شود. علاوه بر داشتن پروتکل اضافی (که به بازرسان بین المللی دسترسی به سایت های اعلام نشده را فراهم می کند) ، همه ایالت ها باید تکنیک های نظارت و تأیید تکمیلی را با هدف تشخیص سریع فعالیت های اعلام نشده بپذیرند. این شامل جدول زمانی خاص برای دسترسی به بازرس به سایت ها و یک فرآیند قضاوت از نوع بود از جمله در JCPOA.
کشورهایی که فناوری انرژی هسته ای را به عنوان بخشی از این چارچوب دریافت می کنند یا توسعه می دهند ، برای تشخیص فعالیت های مرتبط با سلاح ، باید نظارت و تأیید را بپذیرند. این امر به بودجه اضافی برای آژانس بین المللی انرژی هسته ای نیاز دارد تا منابع مالی و فنی برای انجام این کار داشته باشد.
فواید ترکیب سایر کشورها – و نه فقط ایران – در این چارچوب این است که همه به آنها ملزم به ثبت نام در همان محدودیت در فعالیت های هسته ای و پذیرش همان اقدامات شفافیت می شود. ایران مدتهاست که اعتراض کرده است که مجزا و مجبور به پذیرش محدودیت ها و بازرسی های سنگین (حتی اگر این اقدامات بیشتر از رفتار تهران توجیه شده باشد). این رویکرد با بالا بردن نوار برای همه از این مشکل جلوگیری می کند و در واقع ، در نهایت می تواند الگویی برای گسترش دامنه حفاظت های آژانس بین المللی انرژی هسته ای به طور گسترده تر فراهم کند.
پس چیست مسیر دیپلماتیک برای تحقق این برنامه جاه طلب؟ با تحریم های سازمان ملل متحد ، همه طرفین می توانند از یک تخته سنگ تمیز شروع کنند.
اول ، ایران ملزم به از بین بردن 60 درصد اورانیوم خود از طریق رقیق شدن یا حمل و نقل خارج از کشور و بازگرداندن همکاری با آژانس بین المللی انرژی هسته ای حداقل به سطوح دیده شده در زیر JCPOA است. در عوض ، ایالات متحده و متحدان اروپایی خود پس از اتمام توافق نامه جدید ، متعهد به تسهیل سرمایه گذاری در بخش دولتی و خصوصی در ایران می شوند. این تعهد همچنین شامل تسهیل سرمایه گذاری در پروژه های انرژی هسته ای است.
در حالی که این مراحل به طرز جادویی اعتماد متقابل را بازگرداند ، آنها می توانند راه را برای مذاکرات مثمر ثمر با ایالات متحده ، اروپا و سایر بازیکنان کلیدی آماده کنند. شرکای دیگر در توافقنامه اصلی ایران ، از جمله روسیه و چین نیز دعوت می شوند تا نقش سازنده ای ایفا کنند (مانند آنها این کار را کردند در این مذاکرات) در ساخت یک ابتکار هسته ای منطقه ای ، اما این روند باید با یا بدون درگیری آنها ادامه یابد.
با توجه به بی اعتمادی ایران نسبت به جامعه بین المللی ، بعید است که غنی سازی را در روز اول معامله جدید کنار بگذارد. ایران می تواند به طور موقت با فعالیتهای غنی سازی کاملاً کنترل شده ادامه یابد (مانند محدود کردن انبار اورانیوم غنی شده داخلی آن به 300 کیلوگرم اورانیوم که به کمتر از 5 درصد خلوص غنی شده است). هنگامی که چرخه سوخت جدید منطقه ای آنلاین شود ، ایران غنی سازی داخلی را به نفع غنی سازی منطقه ای پایان می دهد.
در ازای تمایل تهران برای پایان دادن به غنی سازی در سرزمین اصلی ایران و پذیرش اقدامات شفافیت شدید ، ایالات متحده ، اروپا و شاید دیگران متعهد به کمک به ایران برای ساخت برنامه انرژی هسته ای غیرنظامی خود ، از جمله از طریق تسهیل سرمایه گذاری مستقیم از بخش خصوصی باشند. سرمایه گذاری مستقیم خارجی ایالات متحده در اختیار همه احزاب منطقه ای برای توافق قرار خواهد گرفت. سرمایه گذاری در سایر بخش های اقتصادهای ایران و منطقه ای نیز می تواند بخشی از توافق گسترده تر باشد که ادغام اقتصادی جهانی را با کشورهای حوزه خلیج فارس می کند.
سایر کشورهای حوزه خلیج فارس با به دست آوردن حمایت غربی برای توسعه ظرفیت های هسته ای خود ، از این رویکرد به طور قابل توجهی بهره مند می شوند. شاید حتی مهمتر از آن ، حل مسئله ایران به سایر کشورهای حوزه خلیج فارس اجازه می دهد تا بر برنامه های بلندپروازانه برای متنوع سازی اقتصاد خود فراتر از تولید هیدروکربن تمرکز کنند.
این تلاش آسان نخواهد بود و به همه کشورهای درگیر در انتخاب سخت نیاز دارد. اما در نهایت ، این امر امنیت و رفاه اقتصادی ایالات متحده ، ایران و کل خاورمیانه را در مسیری مثبت و پایدار قرار می دهد.
