یادداشت سردبیر: موسی بکر مفسران ویژه ای در مورد موضوعات سیاسی برای Information.Az ، دکترای علوم سیاسی و یک متخصص در زمینه روابط بین قومی و بین المللی است. مقاله نظر شخصی نویسنده را بیان می کند و ممکن است با دیدگاه همزمان نباشد News.Az.
پس از جنگ دوازده روزه ، جمهوری اسلامی ایران در ساختارهای حاکم خود با یک بحران عمیق تر روبرو شده است. نزدیک به یک ماه پس از شروع حمله هوایی اسرائیلی-آمریکایی، رهبر عالی کشور با اطمینان در یک پناهگاه زیرزمینی ، با امنیت در یک پناهگاه زیرزمینی ، از روند تصمیم گیری های مهم ایالتی خارج شد. بحران نظامی و سیاسی با مشکلات اجتماعی و اجتماعی ناشی از کمبود آب ، برق ، سوخت و مواد غذایی بیشتر تشدید شده است. در نتیجه این مشکلات ، اصطکاک های جدی بین اصلاح طلبان و محافظه کاران پدید آمده است.
اصلاح طلبان در درجه اول در دولت ایران به سرپرستی تحت عنوان نمایندگی هستند رئیس جمهور مسعود پشکیان، که در ژوئیه سال 2024 در انتخابات پیروز شد. محافظه کاران ، برعکس ، حلقه فوری رهبر عالی و ساختارهای نهادی رژیم تئوریک را تشکیل می دهند و به شدت به سپاه گارد انقلابی اسلامی (IRGC) متکی هستند.
در این مرحله ، اصلاح طلبان تقویت موقعیت خود را حس کرده اند ، که فرصت هایی را برای آنها ایجاد کرده است تا نقش مهمی در حاکمیت کشور داشته باشند-فرصتی که قبلاً به دلیل آموزه های ضد غربی و ضد اسرائیلی محافظه کاران که ایران را در انزوا بین المللی نگه داشته است ، برای آنها انکار کرده است. پشکیان و هوادارانش در تلاشند از این واقعیت استفاده کنند که موضع رادیکال محافظه کاران منجر به فروپاشی عملی به اصطلاح “محور مقاومت” در آن شده است خاورمیانه، با زحمت توسط رژیم طی چندین دهه ساخته شده است. این به نوبه خود منجر به کاهش جایگاه منطقه ای ایران شده است.
عکس: دفتر نخست وزیر ارمنستان
اصلاح طلبان به دنبال سرمایه گذاری در افزایش نارضایتی عمومی ناشی از آنچه بسیاری از آنها به عنوان “ماجراهای ناکام” تهران در فلسطین ، سوریه و لبنان می بینند ، ناتوانی در ساختارهای امنیتی در دفاع مؤثر از کشور در برابر تهدیدات خارجی و افزایش مشکلات اقتصادی و اجتماعی است. در اصل ، اوضاع کمتر مربوط به اصلاح طلبان است که خواستار ابزارهای بیشتر نفوذ در سیستم موجود هستند و بیشتر در مورد بازسازی احتمالی کل دستگاه های دولتی ، که در نهایت می تواند به معنای از بین بردن الهیات حاکم باشد. حداقل ، اینگونه است که نیروهای محافظه کار فعالیت رو به رشد اصلاح طلبان را درک می کنند.
برای رادیکال ها ، یکی از واضح ترین شاخص های این تغییر ، تلاش های پشکیان برای بهبود روابط بین تهران و باکو ، و همچنین افزایش فعالیت وی در مرحله بین المللی است – هر دو به عنوان بخشی از یک مبارزه شدید برای قدرت در ایران دیده می شوند. در جایی که این روند در نهایت منجر به نامشخص خواهد ماند ، اما مسیر واضح تر می شود و خوش بینی محتاطانه را در محافل اصلاح طلب القا می کند.
به دنبال شکستن محاصره ایران پس از تحمل شکست نظامی ، خود را پیدا کرد رئیس جمهور مسعود پشکیان وارد ایروان شد در 18 اوت. هدف وی: جلوگیری از انزوا ایران از راهروهای حمل و نقل منطقه ای. در 19 اوت ، وی با نخست وزیر ارمنستان نیکول پاشینیان مذاکره کرد. در نتیجه ، دو طرف بیانیه مشترکی صادر کردند و ده یادداشت همکاری در حوزه های سیاسی ، اجتماعی ، فرهنگی ، گردشگری ، صنعتی ، حمل و نقل و همچنین در مراقبت های بهداشتی امضا کردند.
سفر هیئت ایران از ایران در برابر توافقنامه 8 اوت ایالات متحده با واسطه بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان در باز کردن به اصطلاح به دست آمد. راهرو Zangezur از طریق قلمرو ارمنستان. این پیشرفت به ویژه برای تهران نگران کننده بود ، به ویژه که ایالات متحده نقش ضامن مسیر را بر عهده گرفته بود. بحث اصلی در اطراف سیونیک – منطقه ارمنستان جنوبی با ایران ، که از طریق آن بزرگراه جدید عبور می کند ، محور است و آذربایجان را با استثناء Nakhchivan متصل می کند.
در تأسیس ایران ، چشم انداز مشارکت طولانی مدت ایالات متحده در مدیریت این مسیر باعث وحشت آشکار شد. تهران نتیجه گرفت که واشنگتن قصد دارد ایران را به طور کامل منزوی کند و آن را از دسترسی به دنیای خارج جدا کند. برای سهولت در واکنش منفی ایران ، ارمنستان با محکوم کردن تجاوز اسرائیل علیه جمهوری اسلامی ایران ، ژست “حسن نیت” را ارائه داد. رئیس جمهور ارمنستان تأکید کرد که “پرخاشگری اسرائیل در تقویت وحدت مردم ایران نقش داشته است” ، ضمن تأیید مجدداً تعهد ارمنستان به صلح و همزیستی. وی ابراز اطمینان کرد که سه جمهوری قفقاز جنوبی ، به همراه ایران و تورکی ، می توانند روابط دوستانه ای ایجاد کنند که به منافع متقابل خدمت کند.
به گفته تاسنیم نیوز ، در جلسه مشترک جوامع تجاری و اقتصاددانان هر دو کشور ، رئیس جمهور پشکیان اظهار داشت:
“من خوشحالم که اعلام می کنم در مورد کلیه موضوعاتی که با نخست وزیر ارمنستان مورد بحث قرار گرفته است ، توافق های مثمر ثمر و مؤثر حاصل شده است ، و بستر فعالیت بازرگانان ، سرمایه گذاران ، صنعتگران و سایر بازیگران اقتصادی کاملاً آماده شده است.”
وی به حجم تجارت هدف 1 میلیارد دلار اشاره کرد و چشم انداز افزایش آن به 3 میلیارد دلار است. “اگر ما با جاه طلب تر فکر کنیم و ظرفیت های دو کشور را در آینده از جمله بزرگراه های منطقه ای و بین المللی ترکیب کنیم ، ضمن ایجاد آب و هوای مطلوب برای سرمایه گذاری و فعالیت اقتصادی ، سپس دستیابی به 3 میلیارد دلار – و حتی رسیدن به 30 میلیارد دلار – به یک هدف واقعی تبدیل می شود.”
درست ساعاتی قبل از ملاقات پشکیان با پاشینیان ، وزیر امور خارجه ایران و توسعه شهری ، فارزان سدگ به Tasnim Information گفت که این دو طرف مقدماتی برای ساختن یک پل دوم بر روی رودخانه آراکز در مرز ارمنستان و ایرانیان توافق کرده اند ، که “کار را تسهیل می کند و کار حامل های حمل و نقل را ترویج می کند و یک ترانزیت کامل را ایجاد می کند.” وی افزود: وزیران همچنین به توسعه یک پروژه بین المللی راه آهن که می تواند یوروان ایران را با ایروان از طریق Nakhchivan آذربایجان متصل کند ، توجه ویژه ای کرده است ، و به طور بالقوه امکان دسترسی ارمنستان به خلیج فارس و ایران را به دریای سیاه می دهد.
آذربایجان ساخت و ساز راهرو زنگزور را تسریع می کند. عکس: آژانس Anadolu.
در یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک ، نخست وزیر نیکول پاشینیان از رئیس جمهور ایران بخاطر “ارزیابی عینی” خود از توافق نامه های واشنگتن با رئیس جمهور آذربایجان ایلهام علیف تشکر کرد و به تهران اطمینان داد که تمام مسیرهای حمل و نقل از طریق ارمنستان با تضمین امنیت خود توسط امور ارمنی ، تحت صلاحیت انحصاری ایروان باقی می مانند. وی تأکید کرد که افتتاح مسیرهای حمل و نقل با آذربایجان فرصت های جدیدی را برای همکاری های منطقه ای با ایران ایجاد می کند ، به ویژه با احیای ترافیک حمل و نقل در امتداد خط راه آهن Julfa -Nakhchivan.
به نوبه خود ، پشکیان در توسعه راه آهن ترانزیت ، دریایی و مسیرهای زمینی ، تراز منافع بین ایران و ارمنستان را برجسته کرد. وی تأکید کرد که تحقق پتانسیل هر دو کشور می تواند تجارت مرزی را تقویت کند. وی در ادامه هشدار داد كه انتقال مسائل قفقاز جنوبی به قدرتهای خارج از منطقه ، اوضاع را پیچیده تر می كند و مشکلات جدیدی را برای همه كشورها ایجاد می كند.
بنابراین ، سفر رئیس جمهور پشکیان از ایروان موفق شد تا حدودی تنش هایی را که پس از توافق واشنگتن بین علیف و پاشینیان در ایجاد یک کریدور حمل و نقل در امتداد مرز ایران-آرمنی ایجاد شده است ، کاهش دهد “مسیر ترامپ برای صلح و سعادت بین المللی”). ترس تهران از اینکه این امر باعث قطع ارتباط زمین ایران با ارمنستان می شود ، اکنون به نظر می رسد تا حد زیادی بی اساس است.
(اگر دانش تخصصی دارید و مایل به مشارکت هستید ، لطفاً به ما در نظرات@information.az مراجعه کنید).
