در سایهٔ سرو: داستانی الهامگرفته از محمد رضا بایرامی
کوههای سر به فلک کشیدهٔ البرز در پسزمینهٔ روستای کوچک ما قد برافراشته بودند، گویی نگهبانانی خاموش که رازهای گذشته را در سینه حفظ کردهاند. باد ملایم بهاری، عطر گلهای یاس و زعفران را با خود میآورد و درختان سرو قدیمی، نمادی از استقامت و جاودانگی، در برابر آسمان آبی خودنمایی میکردند. اینجا، در این گوشه از ایران، جایی بود که واقعیت و تخیل در هم میآمیختند، همانگونه که در آثار محمد رضا بایرامی شاهد آن هستیم.
روزی، پیرمردی به نام حاجاسماعیل، با ریشی سفید و چشمانی پر از خرد، زیر سایهٔ سرو بزرگ روستا نشسته بود. کودکان روستا دورش حلقه زده بودند، مشتاق شنیدن داستانهایش. او شروع کرد:
«یادم میآید روزی، در جوانیام، به کوهها رفته بودم. آنجا، در میان صخرهها، مردی را دیدم که تنها نشسته بود و به آسمان خیره شده بود. او گفت: “حقیقت، مانند این کوههاست. از دور ساده به نظر میرسد، اما وقتی نزدیک میشوی، پیچیدگیهایش را میبینی.” این حرف، مرا به فکر فرو برد. ما همیشه در جستوجوی حقیقت هستیم، اما شاید باید یاد بگیریم که حقیقت را در سادگیها و در کنارمان ببینیم.»
یکی از پسرها پرسید: «حاجاسماعیل، این مرد کی بود؟»
پیرمرد لبخندی زد و گفت: «نمیدانم. شاید یک درویش، شاید یک فیلسوف، یا شاید فقط تخیل من بود. اما درسش را فراموش نکردم: حقیقت، در هر گوشهای از زندگی ما نهفته است، از کوچکترین گلهای وحشی تا بلندترین قلههای کوه.»
این داستان، مانند آثار محمد رضا بایرامی، ترکیبی از واقعیت و تخیل بود، با نمادهایی که به عمق فرهنگ و فلسفهٔ ایرانی اشاره میکردند. بایرامی، در کتابهایی مانند کوه مرا صدا زد و گرگها از برف نمیترسند، توانسته است با روایتهای خود، خوانندگان را به سفری در تاریخ و فرهنگ ایران ببرد. او با استفاده از زبان شعرگونه و تصاویر زنده، مفاهیمی مانند عشق، فداکاری و جستوجوی حقیقت را به خوانندگانش انتقال داده است.
حاجاسماعیل ادامه داد: «ما، مانند این درختان سرو، باید در برابر سختیها مقاوم باشیم. فرهنگ و تاریخ ما، ریشههایمان هستند که ما را استوار نگه میدارند. اما باید یاد بگیریم که در عین حفظ اصالت، با زمان جلو برویم. بایرامی، در داستانهایش، به ما یادآوری میکند که گذشته را فراموش نکنیم، اما در حال زندگی کنیم و برای آینده تلاش کنیم.»
در این روستا، داستانها نهتنها سرگرمی، بلکه راهی برای انتقال دانش و ارزشها بودند. همانگونه که بایرامی در آثارش به مسائل اجتماعی و اخلاقی اشاره میکند، حاجاسماعیل نیز از طریق داستانهایش، کودکان را با فرهنگ و تاریخ ایران آشنا میکرد.
با ما در مرشدی همراه شوید
اگر دوست دارید بیشتر با میراث ادبی ایران و داستانسراییهای تاثیرگذار نویسندگانی مانند محمد رضا بایرامی آشنا شوید، به جمع ما بپیوندید. در اینجا، هر داستان، پنجرهای است به سوی فرهنگ غنی ایران و مفاهیمی که جهانشمول هستند.
تصویر بالا تزئینی است