زمانی که طالبان کابل را در اوت 2021 بازپس گرفتندپس از دو دهه شورش، پاکستان آن را به عنوان یک پیروزی تاکتیکی تلقی کرد. عمران خان، نخست وزیر وقت، به قول معروف افغان‌ها «بند بردگی را شکسته بودند». اما بازگشت طالبان تحریک طالبان پاکستان (TTP) را که از نظر سازمانی متمایز و در عین حال از نظر ایدئولوژیکی با طالبان افغانستان متمایز است، جسورتر کرد. در طی چهار سال، پاکستان، به ویژه استان خیبر پختونخوا در مرز افغانستان، شاهد افزایش چشمگیر حملات ستیزه جویان بوده است. به گفته یک اندیشکده مستقر در اسلام آباد، تنها در سال جاری، حداقل 2414 نفر در خشونت های مرتبط با ستیزه جویی در پاکستان کشته شدند. پاکستان طالبان افغانستان را مسئول پناه دادن به تحریک طالبان پاکستان، معروف به طالبان پاکستانی می‌داند و تنش‌ها به درگیری‌های فرامرزی تبدیل شد. در 9 اکتبر 2025، زمانی که طالبان وزیر امور خارجه بود امیرخان متقی در حال بازدید از هند بود، پاکستان در کابل حملات هوایی انجام داد، ظاهراً TTP را هدف قرار داده است. این حملات منجر به یک هفته حملات فرامرزی شد که ده‌ها کشته بر جای گذاشت، قبل از اینکه آتش‌بس شکننده با میانجیگری قطر اجرایی شود.
زمانی که طالبان افغانستان در حال شورش بودند، پاکستان به آنها پناهندگی و حمایت داد. تشکیلات نظامی پاکستان انتظار داشت که طالبان پس از به قدرت رسیدن، وفادار بمانند. اما زمانی که طالبان زمام امور را در افغانستان به دست گرفتند، روابط قدیمی حامی و مشتری با تناقضات ساختاری عمیق جایگزین روابط دولت با دولت شد. طالبان پاکستانی که مخالف ادغام مناطق قبیله‌ای پاکستان با خیبر پختونخوا هستند، می‌خواهند نسخه آنها از قوانین سختگیرانه اسلامی اجرا شود و خواهان آزادی زندانیان تحریک طالبان پاکستان هستند، از پیروزی طالبان افغانستان الهام گرفته‌اند. خط دیورند، مرز دوران استعمار، دوباره به عنوان نقطه عطف دیگری ظاهر شد، زیرا کابل هرگز آن را به رسمیت نشناخت. علاوه بر این، تصمیم پاکستان برای اخراج هزاران پناهجوی افغان، روابط را بیشتر تیره کرد. آنچه که احتمالاً تشکیلات پاکستانی را بیش از پیش برانگیخت، ارتباط دیپلماتیک هند با طالبان بود. به نظر می رسد پاکستان با انجام حملات هوایی بر کابل در پاسخ به حملات ستیزه جویان، سابقه جدیدی را ایجاد می کند – که کابل را مستقیماً در قبال حملات ستیزه جویان برون مرزی مسئول می داند – در اقدامی که یادآور دکترین هند برای پاسخ دادن به تروریسم با نیروی عظیم علیه پاکستان است. با این حال، بحران امنیتی در پاکستان که اکنون مناطق قبیله‌ای آن را فراگرفته است، عمدتاً ساخته خود این کشور است. برای چندین دهه، سیاست متناقضی را دنبال کرده است – مبارزه با تروریسم و در عین حال پناه دادن به گروه های تروریستی/ستیزه جوی که با کشورهای همسایه خود می جنگیدند. بیش از دو دهه از طالبان حمایت کرد و امیدوار بود که کابل تحت کنترل طالبان به آن عمق استراتژیک بدهد. این استراتژی اکنون نتیجه معکوس داشته است. اگر پاکستان معتقد است که با بمباران افغانستان می تواند امنیت داخلی را بازگرداند، اشتباه کرده است. درگیری و هرج و مرج طولانی تنها بی ثباتی را عمیق تر می کند و شورش را تقویت می کند.
منتشر شد – 22 اکتبر 2025، 12:10 صبح IST
