بازگشت عدم اطمینان استراتژیک
خاورمیانه در سیاست خارجی ایالات متحده به مرحله مرکزی بازگشت. بازگشت دونالد ترامپ به سیاست قبلاً از نظر دیدنی ، زبان بمب گذاری و تغییر واقعی در استقرار نظامی ایالات متحده مقدم بوده است. از نظر واشنگتن ، خلیج فارس از نظر ژئوپولیتیک غیر قابل تعویض است: تقریبا نیمی از ذخایر نفتی جهان و بیش از 40 ٪ از ذخایر گاز طبیعی را ارائه می دهد و محور جغرافیایی بین آسیا ، اروپا و آفریقا است. ترامپ مهم است که از تقدم آمریکایی در منطقه اطمینان حاصل شود تا از اجازه دادن به چین ، روسیه یا ایران از پر کردن هرگونه خلاء جلوگیری شود. رویکرد چشمگیر و شگفت آور ترامپ به دیپلماسی همیشه پوشش حرکات استراتژیک عمیق تر است. اعلام او از آینده “رویداد خاورمیانه که همه چیز را تغییر خواهد داد“کمی بیشتر از کابوکی است ، اما تجربه به ما می گوید چنین تهدیداتی از تغییر سیاست های واقعی آمریکا در منطقه است. از آنجا که ایران سربازان را بسیج می کند ، چین به زیرساخت های دیجیتال و نفتی خلیج فارس می رود ، و روسیه رهبری خود را در اوپک+تقویت می کند ، این خلیج به عنوان میدان نبرد کانونی ژئوپلیتیک مرکز بیست و یکم تغییر شکل می یابد.
استراتژی خلیج ترامپ: انرژی ، اتحادها و نمادگرایی
استراتژی بزرگ آمریکا در خلیج فارس مدتهاست که به دو ضرورت گره خورده است: محافظت از منابع انرژی و به دست آوردن تعادل قدرت به نفع آن. در حالی که وابستگی واشنگتن به نفت خلیج فارس با رشد تولید شیل کاهش یافته است ، اقتصاد بین المللی معتاد است: 20 ٪ از کل نفتی های دریایی هنوز روزانه از تنگه هورموز عبور می کنند. یک وقفه واحد در طی چند روز قیمت نفت جهانی را 20 تا 30 درصد افزایش می دهد.
آخرین حرکات ترامپ به سمت حاکمان خلیج فارس – که به نظر می رسد در تن های مصالحه و پشیمانی های نمادین – لازم بود کمتر به عنوان تئاتر و بیشتر در زمینه بیمه درک شود. با تأیید مجدد روابط با ریاض ، ابوظبی و دوحه ، واشنگتن آرزو می کند که این پایتخت ها را از بازگشت بیشتر به حوزه اقتصادی پکن یا قوس انرژی مسکو جلوگیری کند. نمادگرایی استراتژی در دنیای چند قطبی است. حرکات به منظور محدود کردن محافظت از پادشاهان خلیج فارس و مجدداً این تصور را که ایالات متحده همچنان شریک امنیتی ضروری است ، طراحی شده است.
بین سالهای 2015 و 2022 ، خلیج فارس بیش از 65 میلیارد دلار اسلحه ایالات متحده را خریداری کرد و در رده دوم به عنوان خریدار منطقه ای صادرات دفاعی ایالات متحده به دنبال آسیا قرار گرفت. خریدها شامل سیستم های دفاعی موشکی میهن پرست و Thaad ، بمب های با هدایت دقیق و معاملات برای فروش F-35 به امارات بوده است. برای ترامپ ، گسترش این مشارکت دفاعی و صنعتی نه تنها یک مسئله امنیتی است بلکه راهی برای اطمینان از سرمایه گذاری مجدد درآمدهای نفتی خلیج فارس در صنعت ایالات متحده است و وابستگی ساختاری کشورهای حوزه خلیج فارس را به واشنگتن حفظ می کند.
سایه ایران: ابهامات هسته ای و تکثیر موشک
مهم نیست که دیپلماسی خلیج فارس چقدر ترامپ ، ایران قطب غیرقابل اجتناب از برنامه ریزی نظامی ایالات متحده است. تهران به طور گسترده در یک استراتژی نامتقارن برای دلسرد کردن حملات ما یا اسرائیلی سرمایه گذاری کرده است. نیروی موشکی آن با بیش از 3000 موشک بالستیک و کروز بزرگترین و متنوع ترین زرادخانه موشکی در خاورمیانه را ارائه می دهد. سپاه گارد انقلابی اسلامی (IRGC) کلاهک ها را به پناهگاه های زیرزمینی که صدها متر از زیر زمین حفر شده است ، جابجا کرده است و آنها را کاملاً از حمله معمولی مصون می کند.
در اواخر سال 2024 اطلاعات ایالات متحده به بیرون درز نشان داد که سربازان ایرانی در حال حرکت کلاهک تحت آنچه که مقامات آن را “جابجایی سر موشکی” می نامیدند. تهران همچنین از زمان جنگ ایران و عراق بزرگترین بسیج مخازن را آغاز کرد. این یک نسخه از چرخه های تشدید قبلی است: قبل از بمباران ایالات متحده در مراکز وابسته به ایران در عراق ، همان الگوهای پراکندگی و بسیج رخ داده است.
بعد هسته ای به همان اندازه نامشخص است. علیرغم فروپاشی برنامه جامع عمل (JCPOA) ، ایران همچنان به غنی سازی اورانیوم به سطح نزدیک به درجه سلاح ادامه داده است. گزارش های آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA) حاکی از ذخایر اورانیوم غنی شده در بیش از 60 ٪ است – برای تولید چندین کلاهک هسته ای در چند ماه در صورت سلاح. برای واشنگتن ، این تحولات خواستار نگرش آمادگی است.
این امر باعث می شود که استقرار اخیر تانکرهای سوختشوی هوایی KC-135 و KC-46 به پایگاه هوایی الدید در قطر به ویژه قابل توجه باشد. تانکرها بخش مهمی از مأموریت های اعتصاب دوربرد هستند و بمب افکن های ایالات متحده و هواپیماهای جنگنده را قادر می سازد تا به عمق فضای هوایی ایران فشار بیاورند. از نظر تاریخی ، اعزام آنها به خلیج فارس پیش از تلاشهای نظامی در مقیاس بزرگ ، از حمله سال 2003 به عراق به اعتصابات پنهانی به اهداف ایرانی انجام شده است.
حضور خلیج فارس چین
خلیج فارس دیگر صرفاً یک تولید کننده نفت نیست-این یک زمینه آزمایش دیپلماسی همگرایی فناوری پکن است. چین شریک تجاری برتر اکثر کشورهای GCC است که تقریباً 1.8 میلیون بشکه نفت خام در روز را فقط از عربستان سعودی وارد می کند. به غیر از هیدروکربن ها ، پکن در حال تبدیل شدن به بخشی از مراکز فناوری خلیج فارس است. هواوی همچنین به سرپرستی 5G پرتاب در عربستان سعودی ، امارات و قطر ، در حالی که بازیکنان چینی نیز در صدر شهرهای هوشمند مانند نوم عربستان سعودی و لوزایل قطر قرار دارند.
تأسیسات هیدروژن سبز 8.4 میلیارد دلاری عربستان سعودی نمونه بارز تقاطع است: بیش از هر چیز به تجهیزات الکترولیزر چینی و تجهیزات نظارت متکی است. امارات متحده عربی ، به نوبه خود ، پردیس Stargate را برای هوش مصنوعی فراخوانده است ، به عنوان بزرگترین قطب زیرساخت هوش مصنوعی جهان در خارج از ایالات متحده ، با شرکت Emirati G42 با شرکت های آمریکایی و چینی همکاری کرده است. این دو برابر نشانگر محافظت از GCC است: به دنبال بهره مندی از نوآوری چینی بدون از دست دادن روابط با شرکت های آمریکایی مانند مایکروسافت ، اوراکل و NVIDIA.
از نظر پکن ، خلیج فارس فقط موضوع منابع نیست بلکه بیشتر زمینه آزمایش برای تأثیرگذاری در ساختمان در دوران فناوری دیجیتال است. در تسلط بر زیرساخت های استراتژیک مانند 5G ، مراکز داده و شبکه های هوشمند ، چین دسترسی احتمالی به داده های حساس و مصرف حساس را تضمین می کند ، بنابراین به آن اهرم استراتژیک می دهد. این نشان دهنده مفهوم تکنوپولیتیک است ، جایی که از فناوری به عنوان ابزاری برای گسترش قدرت استفاده می شود و نه یک رسانه خنثی.
روسیه و فاکتور اوپک+
در حالی که چین بر ستون فنی حاکم است ، روسیه از طریق نفوذ با استفاده از بازارهای نفت حاکم است. از سال 2016 ، اوپک+یا اعضای اوپک علاوه بر روسیه ، به مسکو اجازه داده است تا با ریاض هماهنگ شود. در سال 2023 ، عربستان سعودی برای آرام کردن بازارها ، یک میلیون بشکه در روز را کاهش داد و اساساً منافع روسیه را تحت تحریم های غربی تحت فشار قرار داد. این تراز ، مسکو را از شوک اقتصادی تحریم های مربوط به اوکراین محافظت کرده است ، ضمن اینکه اهرم ریاض را به واشنگتن می دهد.
سیاست خلیج فارس نمی تواند از این مثلث فرار کند. آمریكا دشوار است كه از نزدیک شدن به پایتخت های خلیج فارس ، مسكو و پكینگ ، زیرا هر سه قدرت از نزولی واشنگتن استفاده می كنند تا هنوز تنها ضمانت امنیت خلیج فارس باشد.
شاخص های نظامی: آماده سازی برای تشدید
مقیاس استقرار نظامی اخیر ایالات متحده ، جدی بودن اوضاع را نشان می دهد. استقرار تانکرهای سوخت گیری هوایی KC-135 و KC-46 به قطر همزمان با چرخش یک گروه اعتصاب حامل در دریای عرب است. ایالات متحده در حال حاضر دارای بیش از 35000 سرباز مستقر در پایگاه های خلیج فارس ، 10،000 مستقر در الودید در قطر ، 7000 نفر در بحرین (جایی که ناوگان پنجم مستقر است) و هزاران نفر در امارات ، کویت و عربستان سعودی است.
مأموریت های اروپایی بی سر و صدا به دیپلمات های خود در کشورهای حوزه خلیج فارس دستور داده اند تا اقدامات تخلیه را تهیه کنند و توصیه های قبل از جنگ را در سال 2003 به یاد آوردند. اطلاعات نشت اطلاعات نشان می دهد که پنتاگون یک جلسه نظامی سطح بالا در ویرجینیا برگزار کرد و نزدیک به 300 برنج برتر حضور داشت. وزیر دفاع پیت هگست با بیانیه اظهار داشت: “دوران دفاع به پایان رسیده است ؛ مأموریت پنتاگون گسترش مأموریت های جنگی است.” بلاغت می تواند از واقعیت پیش برود ، اما نقل قول های فوق فضای جنگ در حال وقوع را نشان می دهد.
وعده رمزنگاری ترامپ در مورد “واقعه” انقلابی در خاورمیانه ، در آستانه اعتصابات پیشگیرانه علیه سایتهای هسته ای ایران ، به سبک سال 2019 او را به ذهن متبادر می کند. در این زمینه ، حرکات اخیر نه به تمرینات روزمره بلکه آماده سازی برای سیگنالینگ اجباری یا حتی اعتصابات محدود است.
پیامدهای سیاسی برای کشورهای حوزه خلیج فارس
برای رهبران خلیج فارس ، محیط استراتژیک بیشتر و بیشتر خطرناک است. اقتصاد آنها به بازارهای چین ، آینده دیجیتالی آنها در مورد فناوری چینی و امنیت آنها بر تضمین های نظامی ایالات متحده بستگی دارد. این وابستگی سه گانه در برابر سوءاستفاده توسط دشمنان آسیب پذیر است.
شکاف در حاکمیت در ابتدا اعتبار خلیج فارس را در بازارهای جهانی تضعیف می کند. رژیم های متنوع کربن – سیستم های نظارت ، گزارشگری و تأیید (MRV) در هر کشور – از این که GCC از دسترسی کامل به بازارهای کربن بین المللی مانند سیستم تجارت انتشار گازهای گلخانه ای اتحادیه اروپا کوتاه باشد ، کوتاه است. بدون هماهنگی منطقه ای ، اعتبار کربن از خلیج فارس معتبر نیست.
دوم ، خطرات وابستگی در حال افزایش است. اعتماد به نفس بیش از حد در مراکز داده چینی و Huawei 5G باعث افشای داده های انرژی و مصرف در اهرم های خارجی می شود. به طور هم زمان ، وابستگی بیش از حد به سیستم موشکی دفاعی ایالات متحده حاکمیت خلیج فارس را وادار می کند تا با تصمیم گیری آمریکایی هماهنگ بماند. این وابستگی دو طرفه آسیب پذیری استراتژیک را ایجاد می کند.
سوم ، سرریزهای امنیتی وجود دارد. 500 میلیارد دلاری عربستان سعودی Neom Metropolis Good Metropolis و Hub AI Stargate AI امارات دیگر فقط سرمایه گذاری های اقتصادی نیستند – اکنون آنها اهداف بالقوه و تراشه های چانه زنی ژئوپلیتیکی هستند. واشنگتن و پکن آنها را برای اطمینان از نفوذ در نظر می گیرند.
از این رو ، سه استراتژی برای رهبران خلیج فارس وجود دارد:
متعادل کننده – حفظ روابط با ایالات متحده و چین ، گرفتن مزایای اقتصادی و امنیتی از هرکدام بدون اینکه کاملاً به آن متعهد باشد.
نهادینه سازی -ایجاد مؤسسات سطح GCC برای حاکمیت کربن ، امنیت سایبری و دفاع جمعی به منظور کاهش قرار گرفتن در معرض.
استقلال استراتژیک -ایجاد قابلیت های داخلی در هوش مصنوعی ، هیدروژن و دفاع به منظور کاهش اعتماد ، اگرچه این طولانی مدت است.
نتیجه گیری: به سمت دستور خلیج فارس جدید
قمار خاورمیانه ترامپ هم دیدنی و هم ماده است. نمایش های عمومی وی نسبت به متفقین خلیج فارس ، استقرار سربازان و سخنرانی در مورد لحظات تاریخی همه حاکی از سیاست مجدد رهبری آمریکا در دنیای چند قطبی است. اما دنیایی که او در حال مقابله است ، خلیج دهه 1990 نیست. این خلیج فارس است که در آن چین زیرساخت های 5G را ایجاد می کند ، روسیه بر بازار نفت حاکم است و ایران بیشترین نیروی موشکی را در خاورمیانه دارد.
سهام زیاد است. یک اشتباه نادرست می تواند جنگ ایالات متحده و ایران با اثرات دومینو در بازارهای جهانی انرژی را آغاز کند. در این میان ، تلاش های کشورهای حوزه خلیج فارس برای محافظت از بین واشنگتن و پکن به طور فزاینده ای غیرممکن خواهد شد.
سرانجام ، خلیج فارس دیگر یک بستر بی جان از رقابت قدرت بزرگ نیست. انتخاب های آن – خواه برای تراز کردن ، پرچین و یا پیگیری استقلال – نه تنها ثبات منطقه ای بلکه خطوط آینده مدیریت انرژی و فناوری جهانی را نیز شکل می دهد. تا این حد ، قمار ترامپ احتمالاً می تواند “همه چیز را تغییر دهد” ، اما این که آیا خاورمیانه را تثبیت می کند یا بی ثبات می کند ، کمتر به آژانس خلیج فارس بستگی نخواهد داشت تا از قدرت اراده ایالات متحده.
