نخستین سفر خارج از کشور رئیس جمهور دونالد ترامپ در دوره دوم وی شامل بازدیدهای عربستان سعودی ، قطر و امارات متحده عربی (امارات متحده عربی) بود – که به طور خاص اسرائیل را به مستثنی می رساند. این سفر به عنوان فرصتی برای تضمین معاملات اقتصادی ، تقویت مشارکت های-گولف و پیشبرد امضای ترامپ از دستاورد سیاست خارجی امضای ترامپ از دوره اول خود: Abraham Accords ساخته شده است. حال سؤال این است که آیا ترامپ در تلاش برای تغییر شکل نظم جهانی ، همچنین موفق خواهد شد هم سعودی ها و هم سوری ها را متقاعد کند تا روابط با اسرائیل را عادی کنند و به توافق های ابراهیم بپردازند.
این توافق نامه ها ، که در سال 2020 به امضا رسیده اند ، روابط دیپلماتیک عادی بین اسرائیل و چندین کشور عربی (امارات ، بحرین ، مراکش و سودان) را عادی کرده و به عنوان یک موفقیت در روابط عرب و اسرائیل مورد استقبال قرار گرفتند. توافق نامه های ابراهیم ، که در دوره اول ترامپ کارگزاری شد ، با اولویت بندی عادی سازی دو جانبه بین اسرائیل و کشورهای عربی بر حل و فصل درگیری اسرائیل و فلسطین ، که در طول تاریخی پیش شرط برای روابط عرب و اسرائیلی بوده است ، تغییر پارادایم در دیپلماسی خاورمیانه را نشان داد. این توافق نامه ها توسط منافع استراتژیک مشترک ، به ویژه مقابله با نفوذ منطقه ای ایران ، تقویت همکاری اقتصادی و اعمال ضمانت های امنیتی ایالات متحده هدایت می شوند. این توافق نامه ها یک شمشیر دو لبه بودند: در حالی که آنها تنش های منطقه ای را کاهش می دادند و فرصت های اقتصادی را باز می کردند ، آنها سؤال فلسطین را کنار گذاشتند و باعث تضعیف اهرم برای یک راه حل دو کشور شدند.
ترامپ در طول سفر ریاض ، علناً از عربستان سعودی خواست تا به توافق نامه بپیوندد و شاهزاده ولیعهد محمد بن سلمان (MBS) را ستایش و عادی سازی را به عنوان “ادای احترام فوق العاده” به رهبری سعودی ستود. وی با این حال اذعان کرد که عربستان سعودی “در زمان خودش” حرکت خواهد کرد و نشان دهنده آگاهی از موضع محتاطانه ریاض است.
عربستان سعودی ، به عنوان سرپرست مقدس ترین مکان های اسلام و یک قدرت پیشرو سنی ، وزن نمادین و استراتژیک عظیمی را در جهان عرب و اسلام نگه می دارد. شمول احتمالی آن در توافق نامه ابراهیم یک کودتای دیپلماتیک برای ترامپ خواهد بود و به طور بالقوه راه را برای سایر کشورهای اکثریت مسلمان هموار می کند.
فشار جدید ترامپ برای گسترش توافق نامه ها نشان دهنده تمایل وی برای تقویت میراث به عنوان یک معامله گر و تعادل با نفوذ ایران در حالی که با اولویت های اقتصادی و امنیتی کشورهای حوزه خلیج فارس است. با این حال ، چشم انداز منطقه ای در سال 2025 به طور قابل توجهی از سال 2020 متفاوت است ، با جنگ غزه ، احساسات ضد اسرائیلی را در افکار عمومی آمریکا و اروپا افزایش داده و ترازهای ژئوپلیتیکی را تغییر می دهد و تلاش های عادی سازی را پیچیده می کند.
اصرار عربستان سعودی بر دولت بودن فلسطین با تأکید حزب دموکرات بر راه حل دو کشور به عنوان سنگ بنای صلح خاورمیانه مطابقت دارد. با این حال ، تمایل آشکار دولت ترامپ برای کنار گذاشتن این مسئله باعث ایجاد نقص اصلی توافق نامه ها می شود: اولویت بندی برنده های دیپلماتیک کوتاه مدت در ثبات بلند مدت. ویرانی جنگ غزه و جنگ اسرائیل علیه حماس ، فوریت پرداختن به حقوق فلسطین را برای جلوگیری از رادیکال شدن بیشتر و ناآرامی های منطقه ای تأکید می کند.
تلاش های دولت بایدن برای پیوند عادی سازی به پیمان دفاعی ایالات متحده و پیشرفت فلسطین ناقص بود اما نشان دهنده یک رویکرد متعادل تر بود. عدم تمایل ترامپ به فشار اسرائیل ، همراه با موضع دست و پا زدن وی در مورد غزه ، خطر بیگانگی شرکای عرب را به خطر می اندازد.
ترامپ همچنین از تغییر سیاست قابل توجهی خبر داد: برداشتن تحریم های ایالات متحده در مورد سوریه پس از سقوط رژیم اسد. ترامپ از رهبر موقت سوریه ، احمد الشارا ، خواست تا در ازای آن به توافق نامه بپیوندد. شمول احتمالی سوریه در توافق نامه ابراهیم یک چشم انداز جدیدتر و سوداگرانه تر است. Al-Shara’a ممکن است عادی سازی با اسرائیل را برای تأمین مشروعیت بین المللی و کمک های بازسازی کشف کند.
سقوط رژیم بشار اسد در دسامبر سال 2024 ، به رهبری حیات تحریر الشام (HTS) تحت الشارا ، یک تغییر لرزه ای در سیاست سوریه بود. اعلامیه ترامپ در سفر ریاض برای برطرف کردن تحریم های ایالات متحده در مورد سوریه ، که از سال 1979 به دلیل معرفی آن به عنوان حامی دولت تروریسم تحمیل شد ، اقدامی جسورانه با هدف درگیر کردن دولت جدید به رهبری HTS و ادغام سوریه در یک دستور منطقه ای با هماهنگ ایالات متحده بود. تصمیم ترامپ ، تحت تأثیر فشار سعودی و ترکیه ، نشان دهنده یک رویکرد عملی برای سرمایه گذاری در خلاء پس از الاغ و مقابله با نفوذ ایرانی و روسیه است.
سوریه ، که توسط 14 سال جنگ داخلی ویران شده است ، با هزینه های بازسازی عظیم روبرو است. کشورهای خلیج فارس مانند عربستان سعودی و قطر متعهد شده اند بدهی های بانک جهانی سوریه را تسویه کنند ، و عادی سازی با اسرائیل می تواند حمایت بیشتر ایالات متحده و غربی را باز کند.
اما عمیق تر شدن اشغال اسرائیل از قلمرو سوریه و اعتصاب به اهداف سوریه ، عادی سازی را پیچیده می کند. اولویت بیت المقدس برای سوریه غیر متمرکز با درگیری های جنوبی با هدف شرارا از اتحاد کشور تحت کنترل HTS.
این مهم است که احتیاط در برابر عجله برای عادی سازی روابط با رژیم تازه سوریه به رهبری یک وابسته سابق القاعده انجام شود. بلند کردن تحریم ها ، در حالی که به طور بالقوه امکان بازسازی را فراهم می کند ، خطرناک بودن HTS بدون تضمین حمایت از حقوق بشر یا انتقال دموکراتیک را به خطر می اندازد. دموکرات ها از یک رویکرد چند جانبه ، درگیر اتحادیه سازمان ملل و عرب ، حمایت می کنند تا از هماهنگی مجدد سوریه با ثبات منطقه ای اطمینان حاصل کنند و تأثیر ایران را بدون بی ثبات کردن کشور ، متضاد کنند.
سفر خاورمیانه ترامپ تداوم با استراتژی دوره اول خود را برجسته می کند: اولویت بندی معامله و مشوق های اقتصادی بر حل و فصل جامع درگیری. 600 میلیارد دلار تعهد سرمایه گذاری سعودی و معاملات تسلیحات تأکید بر نقش خلیج فارس به عنوان یک شریک اقتصادی است ، اما دلخوری عادی سازی از پیشرفت فلسطین نشان دهنده یک رویکرد معامله ای است که دموکرات ها به عنوان کوتاه بینانه از آن انتقاد می کنند.
همانطور که امروز ایستاده است ، چشم اندازهای عربستان سعودی و سوریه که در سال 2025 به توافق های ابراهیم در سال 2025 پیوستند ، به دلیل جنگ غزه ، موضع سخت اسرائیل و محدودیت های داخلی در هر دو کشور باریک است. اصرار عربستان سعودی بر دولت بودن فلسطین و انتقال نامشخص سوریه تحت رهبری HTS موانع اساسی را نشان می دهد.
یک استراتژی مؤثرتر ایالات متحده نیاز به اولویت بندی آتش بس غزه ، پیوند عادی سازی به پیشرفت فلسطین ، درگیر شدن سوریه با احتیاط و تقویت دیپلماسی چند جانبه دارد.
در حالی که مشارکتهای اقتصادی و امنیتی با خلیج فارس امیدوار کننده است ، صلح پایدار مستلزم پرداختن به سؤال فلسطین و درگیر شدن سوریه با احتیاط است. دولت ترامپ باید یک رویکرد اصولی و چند جانبه را دنبال کند که منافع استراتژیک را با ثبات بلند مدت متعادل می کند.
