در عصری که تلفنهای ما با جریان بی پایان اخبار ، فیلم های کوتاه و فیدهای سرپرستی می درخشند ، خود نسل کشی به محتوای مصرفی تبدیل شده است. ما نه تنها در دوره ای از جنگ ها زندگی می کنیم بلکه در آنچه که می توان آن را دوران جنگ نتفلیکس نامید ، جایی که نابودی زنده از غزه ، سودان و کنگو نه تنها شاهد آن هستیم بلکه یکپارچه در یک اقتصاد جهانی تصاویر قرار می گیرند. بیمارستانهای بمباران ، کودکان گرسنه ، محله های خسته شده ، اثبات بصری ظلم فوراً گردش می کند ، اما به جای سوراخ کردن وجدان جهان ، به “فرهنگ پیمایش” مسطح می شود ، جایی که همه چیزها تضمین می کند که همه چیز ، مهم نیست که چگونه فاجعه بار است ، برای همان ثانیه های پرشور از نوشابه های جدید به عنوان Newebrity Gossip ، Highlights ، Soccer Highlights ، رقابت می کند. خشونت به سرگرمی تبدیل می شود ، ظلم به روند تبدیل می شود و نسل کشی عینک می شود.
متفکر فلسطینی غسان هاج یک بار خاطرنشان کرد: در نظم جهانی ، برخی از زندگی در آنچه که وی “انتظار وجودی” خوانده است ، زندگی می کند ، بین شناخت و پاک کردن ، به اندازه کافی قابل مشاهده است که شناخته شود اما به اندازه کافی ارزش برای تحریک تحول ندارد. این قاب بندی با شرایط فلسطینی به طرز قدرتمندی طنین انداز است ، اما همچنین در مورد دارفور ، خارطوم یا گوما گسترش می یابد. مرگ آنها پنهان نیست ، آنها در همه جا هستند ، اما در چنین فراوانی و تکرار ارائه می شوند که خطر حل شدن در سر و صدای پس زمینه را دارند. تلفن دوربین ، خوراک زنده ، کلیپ ویروسی: هرکدام باید به عنوان شواهدی از وحشت عمل کنند ، اما در عوض آنها به بخشی از محتوا تبدیل می شوند ، به تماشای ، دوست داشتن و گذشته می پردازند ، تقریباً انگار که خود جنگ به ژانر سریال Bingeable منتقل شده است.
نامیدن این دوره از دوره جنگ نتفلیکس به معنای بی اهمیت کردن سهام آن نیست بلکه شناخت جهش عمیق نحوه واسطه خشونت است. یک بار ، عکس قساوت ، مانند دختر برهنه که از ناپالم در ویتنام فرار می کند ، می تواند اعتراض را در قاره ها نادیده بگیرد. امروز هر ساعت صدها تصویر از این دست وجود دارد. آنها مردم را بسیج نمی کنند. آنها آن را بیهوش می کنند. سوزان سانتاگ ، با نوشتن درد دیگران ، هشدار داد که عکس ها می توانند دلسوزی را بیدار کنند اما همچنین خستگی ایجاد می کنند. سیستم عامل های دیجیتالی زمان ما این خستگی را به یک وضعیت دائمی تسریع می کند: آنچه که شروع می شود عصبانیت به بی حسی می رسد و بی حسی را به وضعیت عادی می رساند.
این شرط جدید شاهد نسل کشی ، یک پارادوکس اخلاقی عمیق را ایجاد می کند. دید بسیار خشونت ، دسترسی فوری تصاویر از آوار غزه یا اردوگاه های جابجایی دارفور ، باید باعث تحریک عمل شود. اما در عوض ، ماشین آلات سیستم عامل های جهانی باعث افزایش مصرف و مصرف به انفعال می شوند. آنچه در گذشته تقاضای “شاهد تحمل” بود ، به عنوان عادت “تماشای” بازیابی شده است. مخاطبان جهانی تماشا می کنند ، اما پاسخ نمی دهند. وزن اخلاقی شاهد در اثر اجبار اعتیاد آور پیمایش توخالی شده است.
باید بپرسید: چرا این است که نسل کشی زنده ، که در زمان واقعی برای میلیون ها نفر قابل مشاهده است ، نتوانسته است خشم جمعی را که نسل های قبلی خشونت سیاسی گاهی اوقات انجام می داد ، ایجاد کند؟ بخشی از پاسخ در اشباع شدید خشونت در عصر دیجیتال نهفته است. هر روز بحران های مختلفی را ارائه می دهد: محاصره غزه ، فروپاشی مدنی سودان ، جنگهای فراموش شده کنگو ، در کنار اوکراین ، میانمار ، یمن. هر کدام نیاز به توجه دارند ، و در عین حال توجه محدود است. این سیستم عامل ها آنها را به سمت رقابت می کشاند و سلسله مراتبی رنج را ایجاد می کند. برخی از ظلم ها ویروسی می شوند ، برخی دیگر نامرئی هستند. و حتی آنهایی که این روند به سرعت با بحران روند بعدی ، کلیپ ویروسی بعدی جابجا می شوند.
اما مشکل عمیق تر از خستگی است. دوران جنگ نتفلیکس نه تنها بی تفاوتی بلکه یک حس خطرناک از تماشاگری ایجاد می کند ، جایی که قساوت به عنوان “محتوا” به جای تماس وجدان روبرو می شود. از بینندگان خواسته نمی شود که مداخله کنند ، فقط برای تماشای ، واکنش نشان می دهند ، شاید دوباره ارسال کنند. خشونت چیزی برای “درگیر شدن” با آنلاین می شود ، نه اینکه در برابر سیاسی مقاومت کنیم. این تغییر ظریف اما ویرانگر است. این شهروندان را به مخاطبان ، بازیگران اخلاقی به مصرف کنندگان تبدیل می کند. همانطور که آشیل مکمب در استدلال کرده است مربوط به متخصصان، قدرت مدرن در مورد مدیریت مرگ است ، که ممکن است زندگی کند ، ممکن است بمیرد و چگونه مرگ آنها برپا می شود. در لحظه ما ، مرحله بندی مرگ نه تنها وظیفه کشورها بلکه سیستم عامل ها است. حق کشتن حاکمیت اکنون با منطق الگوریتمی آنچه دیده می شود ، چه چیزی تقویت خواهد شد ، چه روند خواهد بود.
غزه را در نظر بگیرید ، جایی که بدن کودکان از زیر آوار در عرض چند دقیقه در اینستاگرام یا Tiktok بیرون می آیند. این تصاویر شواهد غیرقابل انکار از وحشیگری اسرائیل است ، اما آنها بدون تغییر ساختار مصونیت از مجازات که باعث خشونت می شود ، گردش می کنند. اسرائیل در این مورد حساب می کند. این می داند که در عصر محتوای بی پایان ، دیدنی مسئولیت برابر نیست. عملکردهای زنده از عملکردهای جنگ به عنوان سپر: تا زمانی که قساوت ها به عنوان بخشی از “جریان” رسانه های جهانی دیده می شوند ، بعید است که خشم پایدار را تحریک کنند که می تواند قدرت را تغییر دهد. عموم مردم از اطلاعات بیش از حد ، قادر به تمایز یک قتل عام از دیگری نیستند.
و با این حال ، فراخوانی این مسئله صرفاً بی تفاوتی بسیار آسان خواهد بود. همدستی نیز وجود دارد. تماشای نسل کشی به عنوان محتوا ، هرچند ناخواسته در تماشای سلطه شرکت می کنند. موضوع پیمایش خارج از ساختار قدرت نیست بلکه در آن بافته شده است: هر کلیک ، هر دیدگاه ، هر بازپرداخت بخشی از یک اقتصاد داده می شود که بدون هیچ گونه اجازه دادن به آن در عمل ، به عصبانیت شکوفا می شود. این همان چیزی است که وضعیت ما را بسیار موذیانه می کند. ما شاهد منفعل نیستیم. ما مصرف کنندگان فعال قساوت هستیم. رنج دیگران مدارهای توجه را که در آن سکوها سود می برند ، حفظ می کند.
کسانی هستند که استدلال می کنند که دید ، حتی به عنوان محتوا ، هنوز هم اهمیت دارد ، که بدون این تصاویر زنده ، قساوت ها به طور کلی انکار می شوند. آنها خاطرنشان می كنند كه فلسطینی ها تحت محاصره یا غیرنظامیان سودان تحت آتش سوزی ، غالباً اصرار دارند كه ویرانی خود را مستند كنند ، نه به این دلیل كه آنها معتقدند كه آنها را نجات می دهد ، بلكه به این دلیل است كه به طور نامحسوس به طور كامل پاک می شوند. این یک نقطه مقابل قدرتمند است و نمی توان آن را رد کرد. در واقع ، عمل ضبط به خودی خود نوعی مقاومت است ، امتناع از ناپدید شدن سکوت. محمود درویش ، شاعر فلسطینی ، یک بار نوشت که برای روایت مرگ شخص ، سرپیچی از نابودی است. به این معنا ، فیلم های غزه هم شهادت و هم شورش هستند.
اما این سؤال باقی مانده است: آیا شهادت که به عنوان محتوا در گردش است ، نیروی خود را حفظ می کند ، یا آیا این خطر را در اقیانوس تصاویر که در آن قساوت با حواس پرتی رقابت می کند ، حل می کند؟ پاسخ ممکن است بستگی به این باشد که آیا مخاطبان از تماشای آن راضی هستند یا اینکه آیا می توانند مراقب بازیگری باشند. در اینجا وظیفه ناتمام نهفته است: بازپس گیری تصاویر نسل کشی از منطق سرگرمی و سرمایه گذاری مجدد آنها با فوریت سیاسی.
مسئله عمیق تر فقط چیزی نیست که دیده می شود ، بلکه نحوه قاب بندی آن است. دوران جنگ نتفلیکس هر کلیپ را به صورت برابر رفتار می کند ، و به همان زیبایی شناسی خوراک مسطح می شود. این مسطح است که قساوت از گرانش مفرد خود را سرقت می کند. برای خنثی کردن این ، ما باید در برابر فرهنگ پیمایش خود مقاومت کنیم. ما باید دوباره یاد بگیریم که با یک تصویر زندگی کنیم ، به جای اینکه به جای سر و صدا بپیچیم ، اجازه دهیم تا وحشت ما را به جای حواس پرتی به همبستگی سوق دهد. این یک تماس دلتنگی برای بازگشت به گذشته اسطوره ای نیست که وجدان دست نخورده بود ، بلکه این تشخیص است که زیرساخت های دیجیتالی زمان ما دقیقاً برای قطعه قطعه ، پراکندگی و خنثی کردن انرژی اخلاقی طراحی شده است. مقاومت در برابر نسل کشی در این دوره نیاز به مقاومت در برابر سکوهایی دارد که آن را به دیدنی تبدیل می کنند.
غسان هاج به ما یادآوری می کند که مبارزات واقعی فقط بر سرزمین یا حاکمیت نیست بلکه بیش از “ظرفیت تصور در غیر این صورت” است. اگر نسل کشی به عنوان تماشای ما به ما می آموزد که خشونت را به عنوان ناکارآمد و مقاومت به عنوان بیهوده تصور کنیم ، پس از آن ، این کار بر روی سایر تصورات اصرار دارد: از همبستگی که نمی توان گذشته را پیمایش کرد ، از اقدامات جمعی که با روند ویروسی بعدی محو نمی شود ، وجدان اخلاقی که نمی تواند به محتوا جذب شود. این امر نه تنها به اراده فردی بلکه ایجاد زیرساخت های جدید مورد توجه نیاز دارد ، جایی که قساوت تماشا نمی شود بلکه با آن روبرو می شود ، جایی که شهادت در فیدها ناپدید نمی شود بلکه اساس بسیج می شود.
بنابراین دوران جنگ نتفلیکس یک چالش برای تخیل اخلاقی ما است. این نشان می دهد که بزرگترین خطر امروز نه تنها بمب یا گلوله بلکه بیهوشی ساکت تماشای است. نسل کشی در مقابل چشمان ما آشکار می شود ، اما مگر اینکه در برابر تبدیل وحشت به سرگرمی مقاومت کنیم ، خطر می کنیم تماشاگر فروپاشی اخلاقی خودمان شویم. انتخاب واضح است: یا به گذشته بروید ، یا اجازه دهید تصاویر ما را به مسئولیت بپردازند. انسان بودن در این دوره دیگر به سادگی شاهد نیست. این است که امتناع از این که شاهد به تماشای کاهش یابد ، امتناع ورزید.
ادوارد گفت (از “اجازه روایت”):
“حقایق به هیچ وجه برای خودشان صحبت نمی کنند ، بلکه برای جذب ، پایداری و گردش آنها به روایتی قابل قبول اجتماعی نیاز دارند. از حق روایت این است که دو بار یک قوم را نابود کنید – اول در واقعیت و سپس در حافظه.”
منابع:
Hage ، G. (2009). منتظربشر انتشارات دانشگاه ملبورن.
Mbembe ، A. (2019). مربوط به متخصصان (S. Corcoran ، trans.). انتشارات دانشگاه دوک. (اثر اصلی منتشر شده 2003)
گفت ، EW (1984). اجازه روایتبشر مجله مطالعات فلسطین ، 13 (3) ، 27-48. https://doi.org/10.2307/2536688
Sontag ، S. (2003). در مورد درد دیگرانبشر فرار ، اشتراوس و ژیروکس.
درویش ، م. (2007). بار پروانه (F. Joudah ، trans.). Correct Canyon Press.
نظر: غزه و مرگ وجدان
نظرات بیان شده در این مقاله متعلق به نویسنده است و لزوماً منعکس کننده سیاست تحریریه مانیتور خاورمیانه نیست.
