با ما در مرشدی همراه شوید، زیرا تأثیرات قدرتمندی امپراتوران مغول بر تاریخ جهان از دورانهای دور بازتاب قدرت و تاجوتخت، پایان و آغاز واقعیتهای جهانی را به تصویر میکشند. وقتی به زمان امپراتور چینی، خوبلاي خان، فرا میرسید، خوبنامها و ترسآورنامهای اوراسیا بر خود میگرفت. او از طریق غارتها و فتوحات خود امپراتوری فارس و چین را به لرزه درآورد به وجود آورد و در مواجهه با خلق روسیه و اروپا نیز بیدار شد.
وقتی تیمور لنگ، امپراتور مغول قرن پانزدهم را تمام عقبها و پیروزیهای امپراتوری تیموریان بر سر کرسی نشانی امپراتوری روم (قسطنطینیه)، اروپا و چین میدید، او نمیتوانست جلوی شادی و خشم خود را بگیرد. با غارت و انفجارهای خشن خود امپراتوریهایی را تحت مستعمره خود درآورد و از جهان اروپایی تا هند شرقی گنبد و کاخهای مهیب خود را بر خاک زمین گسترش داد.
اما بزرگان زمان نیز از تأثیرات امپراتوران مغول بر تاریخ جهان نه تنها به شهامت آنها اشاره میکنند، بلکه از تکرار معضلات آنان هم آگاه هستند. جنیفر میکر، تاریخنگار معروف اروپایی، میگوید: “تمام وقایع تاریخی، از همه جا و همه زمانها، باریرا از گذشته به آینده منتقل کرده و تأثیرات آن را در وقتهای آینده احساس خواهیم کرد.”
با وسوسههای خورشید مغول و خطرات نزدیک و دور، این امپراتوران قدرتمند تاریخ جهان را به حرکت درآوردند و روزی که تکهتکه زندگی همه جوامع را به هم میزدند. تأثیر این امپراتوران در آینده نه تنها در خاطرات تاریخی، بلکه در هوای بیهواستای جهان نیز باقی خواهد ماند.